Karadeniz Bölgesine En Uygun Tütün Çeşit ve Hatlarının Tespiti ile Ürünlerin Ekspertiz Değerleri Üzerine Bir Çalışma

Abstract

Bu araştırma; 2007 yılında, Karadeniz Bölgesi'nde en önemli üretim sahalarından birisi olan Bafra'da yetiştirilen tütün çeşitleri ile bölge için geliştirilen bazı hat ve çeşitlerin önemli özelliklerinin ve verim değerlerinin belirlenmesi amacıyla yürütülmüştür. Çalışmada Esendal, Kızılırmak ve Canik 110 çeşitleri ile Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü tarafından Bafra için geliştirilmeye çalışılan 303, 318 ve 327 hatları, ayrıca bölgeye 2000 yılında itibaren giren ve Orta Karadeniz şartlarında yetiştirilen Basma tipi tütün çeşitlerinden Basma 135 çeşidi üretim materyali olarak kullanılmıştır. Araştırmada genotiplerin verim ve kalite özelliklerinin yanı sıra ekspertiz özellikleri de incelenmiştir.Deneme, tesadüf blokları deneme desenine göre 3 tekrarlamalı olarak kurulmuştur. Tarla dönemi gözlemleri olarak bitki boyu, yaprak sayısı, yaprak boyu, yaprak eni gibi bazı özelliklerle birlikte çeşitlerin verim, kalite ve ekspertiz değerleri incelenmiştir. Olgunlaşma dönemlerine dört elde yapılan kırımlar verimi oluştururken en yüksek verim Esendal (119.28 kg/da) çeşidinden elde edilmiştir. Morfolojik özellikler bakımında çeşitlerin benzer özellikler taşıdığı anlaşılmıştır. Özellikle verim için önemli bir kriter olan bitki boyu ve yaprak sayısı değerlerinde önemli bir farklılık elde edilmemiştir. Kalite özellikleri için elde edilen sonuçlar Bafra tütünleri için istenilen değerlerden literatür olarak farklı bulunmasına rağmen günümüz şartlarında yaprak tütün ticareti yapan şirketlerin isteklerinin dışında olmamıştır. Bu durum özellikle çeşitlerin nikotin değerleri (Esendal çeşidi için nikotin oranı % 2.0 olarak bulunmuştur) için önemli bir konudur. Daha iyi ve güvenilir sonuçlara varabilmek için çalışmanın bölgede birkaç yıl daha yapılması gerekmektedir.This study was conducted out in 2007 to determine some important characters and yields of the tobacco cultivars grown in Bafra which is one of the most important tobacco production areas of Black Sea region and the tobacco cultivars and lines developed for this region. The cultivars Esendal, Kızılırmak and Canik 110 and Basma kind of cultivar ?Basma 135? grown in Bafra since 2000 were used as plant materials. In addition of yields and quality characters of cultivars, their expertise data were also determined.Experimental design was a randomized complete block with three replications. Plant height, leaf number per plant, leaf length and leaf with as morphological traits as well as yield, quality and expertise data of the cultivars were determined. Yield consisted of harvest of four leaf groups and the cultivar Esendal produced the highest yield (119.28 kg/da). It was observed that the cultivars have similar morphological traits. It should be noted that cultivars did not vary in plant height and leaf number per plant which were important traits affecting yield. The results for quality traits were determined different from literature sources. However they were in the limits of tobacco trading companies. This is an important subject especially for nicotine ratio (Nicotine ratio for Esendal cultivar has been detected 2 %). For better and more reliable results the study need to be carried out for a few more years in the region.