Suat Uğurlu Baraj Gölü Çevresinin Morfometrik Analizi

Abstract

Araştırma sahası Karadeniz Bölgesinin Orta Karadeniz bölümünde yer almaktadır. Karadeniz iklimi etkisi altında olduğundan yazlar sıcak, kışlar ılık ve her mevsim yağışlı geçmektedir. İnceleme sahasında en geniş yayılışa kahverengi orman toprakları sahiptir. Bitki örtüsü gür ormanlardan oluşmaktadır. Zamanla yerleşme ve tarım amacıyla bu ormanlar azalmıştır. Çalışma hazırlanırken arazide gözlem ve incelemeler yapılmıştır. Arazi çalışmalarında fotoğraflama, metrik ölçümler ve örnek alımları gerçekleştirilmiştir. Literatür çalışmaları ve sayılaştırma işlemleri ile haritalar üretilmiştir. Bu kapsamda 30 m çözünürlüklü ASTER GDEM'den çeşitli haritalar üretilmiştir. Bu haritaların üretilmesinde Global Mapper, Arcgıs 9.3 ve 10.2 versiyonlu programlar kullanılmıştır. Ayrıca Google Earth'ın 2014 görüntülerinden yararlanılmıştır. Suat Uğurlu barajı kurulduktan sonra barajda tutulan suyun oluşturduğu yerel taban seviyesine göre birden fazla birikinti yelpazesi ile deltacık oluşmuştur. Birikinti yelpazelerinden en büyüğüne Ayvacık yerleşmesi kurulmuştur. Sahada aşınım yüzeyleri, aşınım basamakları, adalar, sırtlar, sağrılar, vadiler, platolar yer almaktadır. Bu şekiller uydu görüntüleri ve arazi gözlemleriyle tespit edilmiştir. Daha sonraki aşamada araştırma sahasına morfometrik analizler uygulayarak daha kesin sonuçlara ulaşılmıştır. Çalışma sahasında güncel olarak oluşmuş birikinti koni ve yelpazeleri ve deltalar düz alanlar olarak bulunmaktadır. Anahtar Sözcükler: Suat Uğurlu Barajı, Karadeniz Bölgesi, Morfometrik Analizi, Yeşilırmak Nehri

Study area is located on the Central Black Sea division of The Black Sea Region. It is under the influence of The Black Sea climate. Therefore, summers are hot, winters are warm, and precipitation can be observed in every seasons. Brown forest soils are dominant on the study area. Vegetation cover is consisted of dense forests. The forest areas degraded in time due to deforestation for settlements and agriculture. Field studies are applied on the process of this study. The data gathered from the study area by taking photographs, applying metric measurements, and collecting samples. Required maps are prepared via literature review and digitizing. For this concept, numerous maps are produced using 30 m resolution ASTER GDEM data within the computer programs of Global Mapper, ArcGIS 9.3, and ArcGIS 10.2. 2014 dated satellite images of Google Earth are used in the study. Numerous small deltas, alluvial cones, and fans are formed according to local base level which is changed after SuatUgurlu reservoir construction. Ayvacık town is founded on the biggest alluvial cone in the study area. Also, there are post-erosional surfaces, river terraces, islands, crests, valleys, and plateaus. These features are determined by field observations and satellite images. After morphometric measurements of the study area, more accurate results are obtained. Flat surfaces are located on currently formed alluvial cones and fans, and on deltas. Key Words: SuatUgurlu Reservoir, The Black Sea Region, Morphometric Analysis, Yesilirmak River.