Orta ve Doğu Karadeniz Bölgesinde Heyelanlar İçin Sınır Yağış Miktarı Değerlerinin Belirlenmesi

Abstract

Heyelanlar, ülkemizde can ve mal kayıplarına sebebiyet veren, ekonomik açıdan olduğu kadar sosyal yaşamı da olumsuz yönde etkileyen kütle hareketleridir. Şüphesiz insan hayatına maddi olarak kıymet biçilemeyeceği gibi, insan hayatında önemli roller üstlenen bina, karayolu, tünel vb. mühendislik yapılarının da büyük bir kısmının veya tamamının zarar görmesine neden olan doğal afetlerden bir tanesi de heyelanlardır. Bu afet türünün ülkemizde özellikle Karadeniz Bölgesinde yaygın olarak meydana gelmesini, bölgenin jeolojik, meteorolojik ve topografik özellikleriyle açıklanabilir. Bölgedeki yağış değerleri, yükselti ve şev malzemelerinin fiziksel özellikleri incelendiğinde, sıklıkla gerçekleşen heyelanların oluşma nedenleri anlaşılabilir. Bu çalışmada, inceleme alanı olarak seçilen ve ülkemizde gerçekleşen heyelan olaylarının çoğunluğunun meydana geldiği Orta ve Doğu Karadeniz Bölgesinde, geçmişten günümüze gerçekleşen heyelanların oluş tarihleri ve meydana getirdiği hasarlar incelenmiştir. Meteoroloji Genel Müdürlüğünden temin edilen inceleme alanındaki illere ait (Sinop, Samsun, Ordu, Giresun, Trabzon, Rize) aylık toplam yağış miktarı değerleri karşılaştırılmış, heyelan ? yağış ilişkisi incelenmiş, bölge için sınır yağış miktarı değerleri belirlenmeye çalışılmıştır. Elde edilen bulgulara göre, her il için belirlenen sınır yağış miktarı değerlerinin üzerindeki yağışlar o il için tehlike oluşturmakta, maddi ve manevi zararlara yol açan heyelanlara sebep olmaktadır.Anahtar Sözcükler: Heyelan, Yağış, Karadeniz, Jeoloji, MeteorolojiLandslides are mass movement which could be caused the life and goods loss as much as effecting the life in economically and socially. Definitely, Human beings life cannot be valued with materially. One of the natural disasters is landslide which causes damage on all or a large part of the engineering structures such as buildings, roads, tunnels and etc. playing an important role on human life. This kind of disaster happens in Turkey especially in Black Sea Region commonly can be explained by the geological, meteorological and topographical features of the region. When the fall in survey area focus on, elevation, and the physical characteristics of slope had been analysed it has been understood that the reason of the landslide which happens frequently. İn this study, occuring time of landsliding and damages caused by landsliding from pass to present day in the central and eastern Blacksea Region at where majority of landsliding in our country occured was stuied. Montly average total precipitation reports are obtained and compared from Turkish State Meteorological States for cities in the study area (Sinop, Samsun, Ordu, Giresun, Trabzon, Rize) and the landslides-precipitation are searched, and rainfall amounts within specified limits of area are studied. According to data obtained, the high amount of precipitation for each province create hazard, becomes the material and moral damages caused by landslides.Key Words : Landslide, Rains, Blacksea, Geology, Meteorology