Van İli Heyelan Duyarlılığının Frekans Oranı Yöntemiyle Analizi

Abstract

Bu çalışmada, Van ili heyelan duyarlılığı Coğrafi Bilgi Sistemleri ortamında Frekans Oranı yöntemi kullanılarak belirlenmiştir. Heyelan duyarlılık analizinde; litoloji, fay hatlarına uzaklık, arazi kullanımı örtüsü, yükseklik, eğim, bakı ve genel eğrilik faktörleri değerlendirmeye alınmıştır. Heyelan envanterinin %70’i eğitim verisi, %30’u doğrulama verisi olarak kullanılmıştır. Heyelan duyarlılık sonuçlarından kategorik heyelan duyarlılık haritasının oluşturulmasında Eşit Aralıklı, Doğal Aralıklı, Geometrik Aralıklı ve Kuantil Sınıflandırma teknikleri kullanılmış ve heyelan duyarlılığı Çok Yüksek, Yüksek, Orta, Düşük ve Çok Düşük olmak üzere beş sınıfa kategorilendirilmiştir. ROC (İşlem Karakteristik Eğrisi) analizi ve SCAI (Doğrulama Pikseli Alan İndeksi) indeksi ile heyelan duyarlılık haritalarının doğruluk değerlendirmesi gerçekleştirilmiş ve Doğal Aralıklı Sınıflandırma yönteminin daha iyi sonuç verdiği tespit edilmiştir. Doğal Aralıklı Sınıflandırma yöntemi sonucuna göre ilin %17,2’si Çok Yüksek, %27,5’i Yüksek, %27,7’si Orta, %20,0’ı Düşük ve %7,6’sı Çok Düşük heyelan duyarlılığı göstermektedir. Heyelan duyarlılık haritasının arazi kullanımı/örtüsü katmanı ile çakıştırılması sonucunda ilde yerleşim ve endüstriyel alanların 0,2 km2’sinin Çok Yüksek, 3,6 km2’sinin Yüksek heyelan duyarlılığında olduğu belirlenmiştir. Sonuç olarak, Frekans Oranı yöntemiyle elde edilen analiz sonuçlarından farklı sınıflandırma teknikleri ile optimum kategorik heyelan haritasının elde edilebileceği ve gelecekteki muhtemel heyelanlar için tehlike altında bulunan alanların öngörüsünde kullanılarak afet yönetimi ve planlama çalışmalarına entegre edilebileceği görülmüştür.