Çarlık Rusyası'nın Türkistan'da Göç Politikası

Abstract

XIX. Asırda Buhara Emirliği, Hive Hanlığı, Hokand Hanlığı Çarlık Rusya tarafından işgal edilmiştir. Daha sonra bu topraklarda 1867'de başkenti Taşkent olmak üzere Türkistan genel valiliği kurulmuştur. Bu valilik ileriki tarihlerde beş oblasta bölünmüştür. Bunlar: Semireçensk, Sırderya, Zakaspiyskaya, Fergana ve Semerkant. Çarlık Hükümeti Türkistan'ı ele geçirmekle birlikte bu bölgede göç politikasını uygulamıştır. Rus köylülerini (krestiyanlar) bu bölgeye yerleştirerek hem bölgenin Ruslaşmasını hem de yeni işgal ettiği topraklarda kendine yönetim ve düzen için bir dayanak oluşturmayı amaçlamıştır. Rus köylüleri Rusya'nın Avrupa bölgesi ve Sibirya'nın farklı bölgelerinden Türkistan'a göç ettirilmiştir. Rus köylüleri 1917 yılına kadar Türkistan'ın tüm bölgelerine dağıtılmış ve çok sayıda yerleşmeler kurulmuştur. Çarlık Rusyası'nın XIX. Asırdaki göç politikasını özetleyecek olursak, kolonizasyonun esası askeri-strateji ve siyasi düşüncelere dayanmaktaydı. Yani işgal edilen topraklara Rus köylüleri göç ettirilerek bölgenin nüfus yapısını değiştirmekteydi. Bu tez, 1867-1917 yılları arasında Türkistan bölgesine Rus köylülerin göçlerini Rus kaynakları ışığında değerlendirmeyi amaçladı.

In the XIX century, the Emirate of Bukhara, the Khanate of Khive, the Khanate of Hokand was occupied by the Tsarist Russia. Later, in 1867, the General Governorate of Turkestan was established, the capital of which was Tashkent. This Governorate was divided into five oblasts later. These are: Semirechie, Sir-Darya, Transcaspia, Fergana and Samarkand. As well as the Tsarist Government seized Turkestan, it implemented the immigration policy in this region. By placing the Russian peasants (crestians) in this region, it aimed to Russianization of the region and establish a mainstay for self-management and order in the new occupied territories. Russian peasants migrated to Turkestan from the European region of Russia and different parts of Siberia. Russian peasants were distributed to all regions of Turkestan until 1917 and many settlements were established. If summarize the tsarist Russia's immigration policy in the XIX century, the basis of colonization was based on military-strategy and political considerations. In other words, it was to change the structure of the population by placing Russian peasants in new occupied areas. This thesis aimed to evaluate the migration of Russian peasants to Turkestan region between 1867-1917 in the light of Russian sources.