Orta ve Doğu Karadeniz Bölgesinde Tick-borne Encephalitis Virusu' Nun (tbev) Evcil Ruminantların (sığır, Koyun ve Keçi) Sütlerinde Varlığının Araştırılması

Abstract

Kene kaynaklı ensefalit (TBE), kene kaynaklı ensefalit virusunun (TBEV) neden olduğu, Avrupa ve Asya'da insanlarda MSS enfeksiyonlarıyla karakterize ciddi bir hastalıktır. Zoonotik bir flaviviral enfeksiyon olan Tick-born encephalit virusu (TBEV) Avrasya'nın büyük bölümünde endemiktir. TBEV'in ana rezervuar konakları keneler ve kemirgenlerdir ancak evcil hayvanlar da virusla enfekte olabilir. TBE enfeksiyonları ruminantlarda asemptomatik olup enfekte konakçılarda sağlık sorunlarına yol açmamaktadır. İnsan sağlığına yönelik risk, enfekte ruminantların sütündeki TBEV, gıda kaynaklı TBE enfeksiyonunun ana kaynağıdır. Son yıllarda, TBE insidansındaki artışın yanı sıra TBE'nin coğrafi yayılımındaki artış da dikkat çekmektedir. İnsanlar tesadüfi konakçılardır, enfekte bir kenenin ısırmasıyla veya gıda yoluyla TBEV ile enfekte ruminantların pastörize edilmemiş süt ve süt ürünlerinin tüketimi ile enfekte olurlar. Ülkemiz ve bölgemiz TBE'in bulaşmasında ana vektör olan Iksodid (Ixodes ricinus) kenelerin yaşam alanlarına benzer iklim ve coğrafya alanlarına sahiptir. Ülkemizde ve bölgemizde gıda kaynaklı TBEV'nin durumu ile ilgili herhangi bir veri bulunmamaktadır. Bu çalışma ülkemizde ve Orta Karadeniz bölgesinde gıda kaynaklı pastörize edilmemiş sütlerde TBEV'nin varlığı ile ilgili yapılan ilk epidemiyolojik çalışmadır. Bu amaçla Samsun, Giresun, Trabzon, Amasya, Tokat ve Sivas illerinden pastörize edilmemiş taze süt toplanmıştır. Her ilden 150 (sığır-50, koyun-50, keçi-50), toplam 900 ruminanttan (sığır-300, koyun-300, keçi-300) numune alındı. Toplanan numunelerde real-time reverse transcriptase PCR (rtRT-PCR) metodu ile viral nükleik asit yönünden araştırıldı. Yapılan moleküler tarama sonucunda örneklenen pastörize edilmemiş sütlerde TBEV RNA' sına rastlanmamıştır. Bu çalışma sonucunda Orta Karadeniz Bölgesinde sütlerde TBEV halk sağlığı açısından risk oluşturmadığı sonucuna varılmıştır.Tick-borne encephalitis (TBE) is a serious disease caused by tick-borne encephalitis virus (TBEV) and characterized by CNS infections in humans in Europe and Asia. Tick-born encephalitis virus (TBEV), a zoonotic flaviviral infection, is endemic in much of Eurasia. The main reservoir hosts of TBEV are ticks and rodents, but domestic animals can also be infected with the virus. TBE infections are asymptomatic in ruminants and do not cause health problems in infected hosts. Risk to human TBEV in the milk of infected ruminants is the main source of foodborne TBE infection. In recent years, the incidence of TBE has been accompanied by an increase in the geographical spread of TBE. Humans are incidental hosts, becoming infected the bite of an infected tick or through the consumption of unpasteurized milk dairy products of ruminants infected with TBEV by the digestive route. Our country and region have similar climatic and geographical areas to the habitats of Ixodid (Ixodes ricinus) ticks, the main vector of TBE transmission. There is no data on the status of foodborne TBEV in our country and region. This study is the first epidemiological study on the presence of foodborne TBEV in unpasteurized milk in our country and the Central Black Sea region. For this purpose, unpasteurized fresh milk was collected from Samsun, Giresun, Trabzon, Amasya, Tokat and Sivas provinces. Samples were collected from 150 (cattle-50, sheep-50, goat-50) and 900 ruminants (cattle-300, sheep-300, goat-300) from each province. The collected samples were analyzed for viral nucleic acids using real-time reverse transcriptase PCR (rtRT-PCR) method. As a result of molecular screening, TBEV RNA was not detected in unpasteurized milk samples. As a result of this study, it was concluded that TBEV in milk in the Central Black Sea region does not pose a public health risk.