Öğretmen Adaylarının Öz Yönetimli Öğrenme Düzeyleri İle Bilgi Okuryazarlığı Becerilerinin Belirlenmesi ve Farklı Değişkenler Açısından İncelenmesi

Abstract

Bu çalışmada öğretmen adaylarının öz yönetimli öğrenme düzeyleri ile bilgi okuryazarlığı becerilerinin belirlenmesi ve farklı değişkenler açısından incelenmesi amaçlanmaktadır. Günümüzde öğretmen öğrenciye bilgiyi doğrudan aktaran değil rehberlik eden konumundadır. Öğrencilere öz yönetimli öğrenme ve bilgi okuryazarlığı becerilerini aşılamak isteyen öğretmenlerin öncelikle bu becerilere sahip olmaları gerekmektedir. Öğretmen adaylarının bu becerilerin öneminin farkında olarak ve bu becerilere sahip olarak mesleğe başlayabilmeleri için eğitim fakültelerinde verilen eğitimin niteliği önemlidir. Öğretmen adaylarının öz yönetimli öğrenme ve bilgi okuryazarlığı becerilerinin nasıl olduğunu incelemek amacıyla 2023-2024 eğitim öğretim yılında Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesinde öğrenim görmekte olan 1465 öğretmen adayıyla çalışma yürütülmüştür. Çalışmada nicel araştırma yöntemlerinden ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Çalışmada kişisel bilgi formu, 'Öz-Yönetimli Öğrenme Ölçeği (SDLS)' ve 'Bilgi Okuryazarlığı Ölçeği' kullanılmıştır. Verilerin bir kısmı üniversitede yüz yüze bir kısmı ise Google Formlar kullanılarak ve gönüllülük esasına dayalı olarak toplanmıştır. Çalışmada elde edilen nicel veriler SPSS istatistik paket programında analiz edilerek bulgular tablo haline getirilmiş ve yorumlanmıştır. Nicel verilerin analizi için öncelikle basıklık ve çarpıklık katsayılarına bakılmıştır. Normal dağılım sonuçlarına göre iki gruptan oluşan değişkenler için bağımsız örneklemler t testi ve Mann Whitney U testi; ikiden farklı gruptan oluşan değişkenler için ise ANOVA ve Kruskal Wallis H testi yapılmıştır. Araştırmanın sonucunda, öğretmen adaylarının öz yönetimli öğrenme düzeyleri ve bilgi okuryazarlığı becerilerinin yüksek düzeyde olduğu görülmüştür. Bu becerilerin cinsiyet, okul öncesi eğitim almış olma durumu, lisansüstü eğitim alma isteği, eğitim gördüğü alan, sınıf düzeyi, mezun olunan lise türü, not ortalaması ve ailenin bulunduğu yer değişkenlerinin hepsinde anlamlı farklılık gösterdikleri sonucuna ulaşılmıştır. Mevcut araştırma sonuçları alan yazın incelenerek detaylı biçimde tartışılmış ve önerilerde bulunulmuştur.This study aims to determine the self - directed learning levels and information literacy skills of teacher candidates and examine them in terms of different variables.Nowadays,the teacher is in the position of guiding the student ,not directly transferring information to the student.Taieachers who want to instill self-directed learning and information literacy skills in their students must first have these skills themselves.The most important thing in teacher candidates leaving faculties with awareness of the importance of these skills and possessing these skills is seen as the education provided at universities.For this purpose ,the study was conducted with 1465 teacher candidates Faculty of Education in Ondokuz Mayıs University in the 2023-2024 academic year.Created by using a combination of quantitative and qualitative data , was used in the study.Personal information form,'Self-Directed Learning Scale (SDLS),'İnformation Literacy Scale' were used in the study.The data was collected on a voluntary basis Via Google Forms.The quantitative data obtained in the study were analyzed in the SPSS statistical package program and the findings were tabulated and interpreted.For the analysis of quantitative data,kurtosis and skewness coefficients were first examined.Independent samples t test, and Mann Whitney U test for variables consisting of two groups,ANOVA and Kruskal Wallis H test were performed.Qualitative data was collected by conducting interviews with 62 teacher candidates selected through easily accessible case sampling,öne of the purposeful sampling methods and was analyzed and the findings were tabulated and interpreted.According to the findings ,it was seen that self -directed learning levels and information literacy skills of the teacher candidates were high. İt was concluded that these skills showed significant differences in sll variables such as gender,having received pre-school education,desire to receive postgraduate education,branch ,class level,type of High School graduated,grade point avaerage and location of the family. The current research results have been discussed in detail within the scope of the literature and suggestions have been made.