Koyun ve Keçilerde Emzirmenin Süt Verimi, Süt Kompozisyonu ve Sütteki Somatik Hücre Sayılarına Etkileri

Abstract

Bu çalışma, koyun ve keçilerde emzirmenin süt verimi, süt proteini, süt yağı ve süt somatik hücre sayısı üzerine etkisini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Denemede Ondokuz Mayıs Ünivrsitesi Ziraat Fakültesi Araştırma ve Uygulama Çiftliği'nde yetiştirilen 4-5 yaşlarında 40 baş Karayaka ırkı koyun ve 2-5 yaşlarında 20 baş Saanen keçisi kullanılmıştır. Deneme sütten kesimden (kuzu ve oğlakların doğumundan 98 gün) sonra başlatılmış ve 45 gün sürdürülmüştür. Sağmal koyun ve keçiler kontrol grubu (sütten kesim yaşında yavrularından ayrılarak deneme boyunca her sabah sağım makinası ile sağılanlar) ve muamele grubuna (süt kontrol günleri hariç yavrularını emzirenler) ayrılmışlardır. Emzirmenin süt verimine, süt bileşenlerine ve süt somatik hücre sayılarına (SSHS) etkilerini belirlemek için deneme başlangıcı (I. Dönem), deneme ortası (II. Dönem) ve deneme sonu (III. Dönem) olmak üzere 15 gün aralıklarla süt kontrolleri yapılmış ve laboratuvar analizleri için süt örnekleri alınmıştır. Deneme sonunda emzirmenin keçilerde süt veriminde kontrol grubuna kıyasla % 20'lık artış sağladığı süt proteini ve süt yağı bakımından ise gruplar üzerinde bir etkisi olmadığı tespit edilmiştir.Somatik hücre sayısı bakımında deneme başlangıcında gruplar arasında (Muamele; 554 192'ye karşın kontrol; 1 187 145) önemli (P<0,01) düzeyde fark var iken emzirmenin etkisiyle bu fark ortadan kalkmıştır.Koyunlarda ise emzirmenin süt verimine etkisi sadece deneme sonunda (III. Dönem) önemli (P<0,05) bulunmuştur. Emzirmenin koyunlarda süt proteini üzerinde bir etkisi olmadığı, süt somatik hücre sayısı üzerinde ise önemli (P<0,05) etkisi olduğu tespit edilmiştir.Sonuç olarak, süt verimini artırma eğiliminde olan emzirmenin aynı zamanda süt hijyeninin önemli bir göstergesi olan SHS üzerinde de önemli düzeyde etkiye sahip olduğu belirlenmiştir.This study was carried out to investigate the effect of weaning on milk yield, milk composition and milk somatic cell count (MSCC) in sheep and goats.Forty head of Karayaka sheep aged 4-5 years oldand 20 head of Saanen goats aged 2-5 years oldraised at Research and Application Farm of Agricultural Faculty of Ondokuz May University was used in the experiment. The experiment started at weaning and lasted 45 days. Dairy sheep and goats divided into control group and treatment group.The milk controls were made at 3 periods with 15 days interval (1st, 2nd, 3rd period) in order to determine the effects of suckling on milk yields, milk compositions and MSCC.The suckling was found to lead to 20% increase in milk yield compared to control group, but no effect was determined in terms of milk protein and milk fat contents.In goats, there was a significant difference between the groups in terms of MSCC (Control: 118145,0 vs treatment group: 554141,67) (P<0,01), but this difference was eliminated by suckling.In sheep, the effect of suckling was found significant on milk yield only at the last period (3rd period) (P<0,05). While the suckling had no effect on on milk protein content, it had significant effect on MSCC (P<0,05).It was concluded that, suckling which has a tendency to increase milk yield, was found to have significant effect on MSCC which is a significant milk hygiene indicator.