Psiko-Sosyal Değişkenlere Göre Ortaöğretim Öğrencilerinin Dini Tutumları

Abstract

Araştırma, ergenlik döneminde bulunan lise öğrencilerinin dini tutumlan üzerinde etkili olan psiko-sosyal faktörleri araştırmak ve elde edilen bulguların din eğitimi açısından ele almak amacıyla düzenlenmiştir. Araştırmanın evreni 2004-2005öğretim yılında Samsun İl merkezinde öğrenim gören ortaöğretim öğrencileri oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemi ise Samsun İlinde bulunan Mithat Paşa Lisesi, Endüstri Meslek Lisesi, 100. Yıl Lisesi, Cumhuriyet Lisesi, İmam Hatip Lisesi, Atatürk Anadolu Lisesi'ne devam eden 566 öğrenciden oluşmaktadır. Örneklemi oluşturan öğrencilerin yaşları 14-19 arasında değişmektedir. Araştırmada öğrencilerin dini tutumlan üzerinde etkili olduğu düşünülen cinsiyet, yaş, okul türü, sınıf, yerleşim yeri, anne babanın öğrenim ve inanç durumu, anne baba ile olan iletişim, aile yapısı, okul dışmda din eğitimi almış olma durumu, geçmişte derinden etkileyen üzücü bir olay yaşamış olma durumu, sürekli bir rahatsızlık veya özür durumu, dini uygulamalar ve dini yayınların okunma sıklığı olmak üzere 18 psiko-sosyal faktör ele alınmıştır. Araştırmanın bağımlı değişkenini oluşturan ergenlerin dini tutumlarım tespit etmek amacıyla araştırmacı tarafından geliştirilen 'Dini Tutum Envanteri' ve 'Kişisel Bilgi Anketi' kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen verilerin istatistiksel analizi SPSS (Statiscal Package for Social Sciences) paket programı ile yapılmıştır. Hipotezlerin test edilmesinde varyans analizi (ANOVA- F testi) kullanılmıştır. Sonuç olarak elde edilen bulgular ışığında, özellikle yaş, okul türü ve anne baba ile ilgili çevresel faktörlerin ergenlerin dini gelişimi ve tutumları üzerinde etkili olduğu tespit edilmiştir.

The aim of this study is to examine psycho-social factors affected on the religious attitudes of high school students and to evaluate the results them from point of religious education. The sampling of this study consists öf six high school located in Samsun with 566 students in the academic year of 2004-2005. The ages of the students are between 14-19. Eighteen independent variables were used in the study and cover the following: Age, sex, kind of school, class, living place, learning situation and religious attitudes of parents, communicational patters of parents with their children, kind of family, religious educational level of students, the psychological situation of students, health, and frequency of religious application and reading religious books. In the study a questionnaire was used and was divided into two parts: The first part had 18 items on 'Personal Questions,' and second part had 36 items on 'Religious Attitude Inventory' which was prepared by the researcher herself. The statistical analyses of the study were done by SPSS Programme in the computer. In order to indicate whether there is a statistical significance between the independent variables, ANOVA-F Test and T-test were used. It was found that the age, kind of school and some environmental factors related to parents had affected on the religious attitudes of students. Some suggestions were made by researcher for a better religious education of high school students.