Sporcuların Zihinsel Dayanıklılık Düzeyleri ve Performans Stratejilerinin İncelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı, sporcuların zihinsel dayanıklılıklarıyla performans stratejileri (yarışma ve antrenman) arasındaki ilişki durumlarının irdelenmesi ve sporcuların demografik özelliklerine göre karşılaştırılması yapılarak incelenmesidir. Sporcuların sadece fiziksel olarak değil aynı zamanda zihinsel olarak iyilik halinde olması önem arz etmektedir. Dolayısıyla zihinsel dayanıklılık ve performans stratejileri arasındaki ilişkinin ve demografik özelliklerle karşılaştırılmasının derinlemesine incelenmesi gerekmektedir. Araştırma, nicel yöntem kapsamında betimsel tarama modeline dayanmaktadır. Gönüllü olarak katılan 400 sporcu örneklem (rastgele örneklem yöntemi) grubunu oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak, Kişisel Bilgi Formu, Performans Stratejileri Envanteri (TOPS) ve Sporda Zihinsel Dayanıklılık Envanteri (SZDE) kullanılmıştır. Verilerin analizlerinde Bağımsız Örneklem T-Testi, Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA) ve Pearson Korelasyon analizi uygulanmıştır. Sporda zihinsel dayanıklılıkla performans stratejileri antrenman ve performans stratejileri yarışma arasında pozitif yönlü orta düzeyde ilişki olduğu saptanmıştır. Cinsiyet değişkeninde sporda zihinsel dayanıklılık alt boyutlarından Güven ve Kontrol'de, performans stratejileri (antrenman) alt boyutlarından Gevşeme'de anlamlı fark vardır (p<0,05). Spor türüne göre performans stratejileri (yarışma) alt boyutlarından Hedef Belirleme ve Kendi Kendine Konuşma'da anlamlı fark vardır (p<0,05). Sporda zihinsel dayanıklılık alt boyutlarından Güvende sporculuk yılları arasında anlamlı fark vardır (p<0,05). Sporcuların haftalık antrenman sayısında sporda zihinsel dayanıklılık alt boyutlarından Güven'de ve performans stratejileri yarışma alt boyutlarından Hedef Belirleme'de anlamlı fark vardır (p<0,05). Sonuç olarak, sporcuların zihinsel dayanıklılık durumlarıyla performans stratejileri (antrenman ve yarışma) arasında pozitif yönlü, orta düzeyde ilişkili vardır. Ayrıca sporcuların zihinsel dayanıklılık ve performans stratejileri belirli demografik (cinsiyet, sporculuk yılı, haftalık antrenman sayısı) değişkenlere göre anlamlı farklılık gösterebilmektedir.The aim of this study is to examine the relationship between athletes' mental toughness and their performance strategies (competition and training), as well as to compare these variables based on athletes' demographic characteristics. It is important for athletes to maintain not only physical well-being but also mental well-being. Therefore, it is essential to investigate in depth the relationship between mental toughness and performance strategies and how these relate to demographic characteristics. This research is based on the descriptive survey model within the scope of the quantitative method. The sample group consists of 400 athletes who voluntarily participated in the study and were selected through a random sampling method. As data collection tools, the Personal Information Form, the Test of Performance Strategies (TOPS), and the Sport Mental Toughness Inventory (SMTI) were used. For data analysis, Independent Samples T-Test, One-Way Analysis of Variance (ANOVA), and Pearson Correlation analysis were applied. It was determined that there is a moderately positive correlation between mental toughness in sports and performance strategies in both training and competition. Regarding the gender variable, significant differences were found in the sub-dimensions of Confidence and Control in mental toughness, as well as in the Relaxation sub-dimension of performance strategies (training) (p < 0.05). According to the type of sport, significant differences were observed in the Goal Setting and Self-Talk sub-dimensions of performance strategies (competition) (p < 0.05). In the Confidence sub-dimension of mental toughness, a significant difference was found according to the athletes' years of sports experience (p < 0.05). Additionally, significant differences were identified in the Confidence sub-dimension of mental toughness and the Goal Setting sub-dimension of performance strategies (competition) based on the number of weekly training sessions (p < 0.05). As a result, it can be stated that athletes' levels of mental toughness are moderately and positively associated with their performance strategies in both training and competition. Furthermore, athletes' mental toughness and performance strategies may differ significantly based on certain demographic variables such as gender, years of sports experience, and weekly training frequency.