Organik Fındık Tarımında Kullanılan Bazı Bitki Koruma Uygulamalarının Etkinliklerinin Belirlenmesi

Abstract

Türkiye, dünya fındık üretiminin %75'ini karşılamaktadır. Ülkemizde fındık üretimi genelde konvansiyonel olarak yapılmaktadır. Ancak son yıllarda zararlıları kontrol altına almak için kültürel ve mekanik yöntemler kullanılarak organik olarak da yetiştirilmektedir. Bu araştırma, organik fındık yetiştiriciliğinde zararlılara karşı kullanılan ve bazıları üreticiler tarafından geliştirilen yöntemlerin etkinliğini belirlemek amacıyla Samsun ilinde 2013-2015 yılları arasında organik yetiştiricilik yapılan fındık bahçelerinde yürütülmüştür. Deneme, 3 tekrarlı ve 8 karakterli (6 uygulama, standart ilaç Spinosad ve kontrol) olarak tesadüf blokları deneme desenine göre tasarlanmıştır. Uygulamaları, kozalak akarlarının oluşturduğu kozalakları toplayıp yere atmak, dallara kükürt dolu şişeler asmak, araba lastiği içinde kükürt yakmak, odun külü-kükürt-kireç karışımı uygulaması, ceviz yaprağı ve ısırgan otu ekstraktı uygulaması, Spinosad uygulaması ve tüm uygulamaların birlikte denenmesi oluşturmuştur. Denemeden elde edilen veriler, Kruskal-Wallis, Mann-Whitney U testi, Henderson-Tilton formülü, varyans analizi ve Duncan çoklu karşılaştırma testi kullanılarak analiz edilmiştir. Kozalakların uzaklaştırılması uygulaması % 60'dan daha fazla etkili olmuş, lokasyonlar arasında farklılık bulunmazken, yıllar arasında önemli farklılık tespit edilmiştir (P < 0.001). Diğer uygulamalar için ise kontrolle uygulamalar arasında ve yıllar arasında önemli farklılıklar bulunmuştur (P < 0.001). Zarar görmüş fındık sayısı 2014 yılında (99.59 ± 6.47 / 1000 g) yüksek iken, 2015'te bu sayı daha düşük olarak bulunmuştur (19.51 ± 1.47/ 1000 g). Bu çalışma sonucunda, fındık zararlılarının bazı kültürel ve mekanik uygulamalarla başarıyla kontrol edilebileceği sonucuna varılmıştır.Turkey produces 75% of the world's hazelnuts. Hazelnuts are normally grown conventionally. In recent decades, they have also been grown organically, with cultural and mechanical methods used to manage pests. This study was conducted in organic hazelnut plantations in Samsun Province between 2013 and 2015 to determine the efficacy of some pest control methods used in organic hazelnut growing, of which several were developed by organic farmers. The experiment had a randomized complete block design with 3 replications and 8 characters (6 applications/procedures, a standard pesticide Spinosad and a control). The applications were: remove 'big buds' which are formed by big bud mites, hang sulphurfilled bottles on branches, burn weeds with sulphur in a car tyre, and apply i) a wood ashlime mixture, ii) boiled walnut and nettle leaves extract, iii) Spinosad, and iv) all the applications together. Data obtained from the experiment were analysed using the Kruskal-Wallis, Mann-Whitney U test, Henderson-Tilton formula, analysis of variance and Duncan's multiple range test. The efficacy of the big bud procedure was more than 60%; there were no differences between the locations but there were differences between the years (P<0.001). For the other applications/procedures, there were significant differences between the control and the applications/procedures and between the years (P<0.001). While there was a high number (99.59 ± 6.47) of damaged hazelnuts per 1,000 g in 2014, the number was lower (19.51 ± 1.47) in 2015. It was concluded that hazelnut pests can be successfully controlled with some cultural and mechanical applications.