Sağ Kalım Analizinde Parametre Tahmini, Test İstatistikleri ve Bir Uygulama

Abstract

ivSAĞ KALIM ANALİZİNDE PARAMETRE TAHMİNİ,TEST İSTATİSTİKLERİ VE BİR UYGULAMAÖZETSağlık alanı ile ilgili çalışmalarda sağ kalım analizi çok sık kullanılmaktadır.Çünkü bu tip çalışmalarda elde edilen veriler genellikle sansürlü verilerdir. Bu yüzdensansürlü verilerle analiz yapmayı sağlayan sağ kalım analizi yöntemi tercih edilir.Bu çalışmada önce sağ kalım analizi açıklandı, daha sonra sağ kalımanalizinde kullanılan fonksiyonlar verildi. Çeşitli sansürleme durumları şekilyardımıyla açıklandı. İki sağ kalım fonksiyonunun karşılaştırıldığı parametrik olmayanistatistiksel testler verildi. Ayrıca istatistiksel dağılımlardan üstel, Weibull ve log-normal dağılım incelendi.Uygulama için sağdan sansürlü 227 akciğer kanseri hastasına ait verilere sağkalım analizi yöntemi kullanıldı. Çalışmada kullanılan iki farklı akciğer kanseri grubuolarak küçük hücreli akciğer kanseri (KHAK) ve küçük hücre dışı akciğer kanseri(KHDAK) türü akciğer kanseri hastaları alındı.İki farklı akciğer kanseri hasta gruplarına ilişkin, sağ kalım süreleri, sigara içmedurumları ve yaş gruplarına göre ayrı ayrı parametrik olmayan istatistiksel testlerlekarşılaştırıldı.Verilerin istatistiksel bir dağılıma uyup uymadığı araştırıldı. Bunun için normal,log-normal, üstel ve Weibull dağılımları incelendi ve log-normal dağılımın en uygundağılım olduğu görüldü. Log-normal dağılım için parametre tahminleri yapıldı.Verilerin analizi için SPSS, MINITAB, STATISTICA ve NCSS paketprogramları kullanıldı.Anahtar Kelimeler : Sansürlü veri, sağ kalım analizi, hazard, parametre tahminivPARAMETER ESTIMATION AND TEST STATISTICSIN SURVIVAL ANALYSIS AND AN APPLICATIONABSTRACTSurvival analysis is often used in studies in health. Since the data from thisarea might be censored. Hence survival analysis includes the censored data ispreferred.In this study, firstly basics of survival analysis are given and later functionsused in survival analysis are used for comparing two survival functions were given.Also exponential distribution, Weibull distribution and log-normal distribution wereexamined.The purpose of application, survival analysis for the right censored data from227 patients with lung cancer was performed. There are two kind of lung cancer,which are KHAK and KHDAK, considered in this study.Two different lung cancer types are compared with respect to survival times,smoking period and age as a predictor using nonparametric tests. Whether the datais fitted to a distribution was examined. For this reason normal, log-normal,exponential and Weibull distribution were investigated. Log-normal distribution wasselected as a appropriate one. The parameter estimations were obtained using thisdistribution.For analysis of data, SPSS, MINITAB; STATISTICA and NCSS packetprograms were used.Key words: Censored data, survival analysis, hazard ratio, parameter estimation