Huzur ve Ulysses'te Derin Semantik Olarak Zaman Sorunu

Abstract

Ahmet Hamdi Tanpınar'ın Huzur ve James Joyce'un Ulysses isimli romanları, anakronik zamanlı (`anachronic time') yapılarıyla, anlatı geleneginde açıkça baskın bir konumu olan doğrusal zaman (`linear time') anlayışına meydan okuyarak ve belirlenmiş türsel kuralların sınırlarını tahrif ederek romanda zaman kavramına yeni boyutlar kazandırmış ve bu kavramın tartışılması ve anlaşılması açısından önemli bir rol üstlenmişlerdir. Bu romanlar zamanın, temelde, romanın derin semantigini oluşturdugunu açıga çıkararak romandaki her bir yapı unsurunu romana, romanın bütününü ise bu unsurlara göre anlamamız gerektigini ima ederek romanın hakikatiyle ilgili yeni boyutların fark edilebileceğine, bunun yanı sıra bu bağlamdaroman algımızın sürekli dönüşmekte olduğuna işaret ederler. Anlatıcı, zaman ve mekanın oyunsal ve sürpriz; olay örgüsü ve karakter unsurlarının yorumsal ve nihayet bu romanlarınmetaforik anlam dünyasına sahip oluşu, temelde onların derin semantik olarak zaman unsuru ile ilişkili görünmektedir.Huzur, Ulysses, Derin semantik olarak zaman, Oyunsallık, Sürpriz, Yorumsallık, MetaforHuzur by Ahmet Hamdi Tanpınar and Ulysses by James Joyce revealed new dimensions oftime in novels by re-structuring them in terms of anachronic time, instead of linear time whichwas one of the essential characteristics of previous tradition of novel writing. They created a high level of intellectual awareness by attracting attentions to time as the chief characteristic of novels so much so that each part of novel has a deep relation with time which does not allow reducing a novel into a single set of meaning. Rather totality of meaning of a novel is constituted at the time of reading which never discloses itself within an expression. Therefore, time as depth semantics turns out to be a form of play and surprise which forces readers to constantly interpret events and characters within an interpretive circle of meaning.Huzur, Ulysses, time as depth semantics, play, interpretation, metaphor