XVIII. - XIX. Yüzyıl Berlin Mimarisinde Neoklasik Üslup

Abstract

Neoklasisizm, Fransa'da, XVIII. yüzyılın ikinci çeyreğinde, Rokoko stilinin aşırı süslemeciliğine tepki olarak ortaya çıkmıştır. Dönemin sosyo-kültürel tüm alanlarında etkinlik gösteren akımın, mimaride Antik Yunan ve Roma'yı örnek aldığı bilinmektedir. Aynı yüzyıl içerisinde ülkeler arasında yayılan üslup, Almanya'nın başkenti Berlin'de de kendini göstermiştir. Neoklasik mimarinin hangi koşullarda ve nelerden ilham alınarak ortaya çıkarıldığı, diğer ülkelere nasıl sıçradığı, Almanya için üslubun değeri ve Berlin'de Neoklasik tarzda, XVIII. ve XIX. yüzyıllarda inşa edilen yapıların değerlendirilmesi tezin konusunu oluşturmaktadır. Berlin'deki XVIII. ve XIX. yüzyıllarda inşa edilmiş Neoklasik mimari örneklerinin oluşturduğu geniş bir katalog sayesinde şehirde bulunan Neoklasik tarzdaki eserlerin işlendiği toplu bir kaynak elde edilmeye çalışılmıştır. II. Dünya Savaşı'nın (1939-1945) etkisiyle neredeyse yerle bir edilen şehrin bugünkü mimarisinin içerisinde (yenileme hareketleri sonrası) ayakta duran Neoklasik tarzdaki mimari doku incelendiğinde konu kapsamına giren yirmi adet yapı tespit edilmiştir. Yapılardan biri muhafız binası, biri parlemento binası, biri şehir kapısı, üçü konser salonu ve tiyatro, üçü müze, ikisi saray ve ek bina, ikisi mezar yapısı, beşi kilise ve ikisi konut olarak inşa edilmiştir. Günümüzde ikisi konser salonu, ikisi konut, yedisi müze, ikisi kilise, ikisi mezar yapısı, biri şehir kapısı, biri ulusal anıt, biri parlemento binası olarak, iki tanesi ise sergi salonu vb. amaçlar için kullanılmaktadır.

Neoclassicism arose in France in the second quarter of XVIII century, as a reaction against the excessive ornamentalism of the Rococo style. It is known that the movement which was active in all the socio-cultural areas of the period, has modelled Ancient Greece and Rome on architecture. In the same century, the style spreading among the countries, also asserted itself in Berlin, the capital of Germany. The subject of the thesis comprises the conditions and sources of inspiration which led Neoclassical architecture to emerge and spread among other countries, the dignity of the style for Germany and a review of the structures built in Berlin in Neoclassical style in the XVIII and XIX centuries. It was aimed to achieve a collective source discussing the works in Neoclassical style located in the city by means of a wide catalog consisting of examples of Neoclassical architecture built in Berlin in the XVIII and XIX centuries. By a review of architectural texture in Neoclassical style standing (after renovation) amongst the current architecture of the city which had almost been razed to the ground due to World War II (1939-1945), twenty structures were determined in the scope of the subject. One of these structures was built as a guardhouse, one other as a parliament building, another as a city gate, three of them as concert halls and theaters, three others as museums, two of them as palace and outbuilding, other two as sepulchral structures, five of them as churches and finally two of them for housing. Today, two of them are used as concert halls, two others still for housing, seven of them as museums, one of them as national monument, other two as churches, two others still as sepulchral structures, another as city gate, one other as a parliament building and finally two others as halls for exhibition and etc. purposes.