Takım ve Bireysel Sporcularda Mental İyi Oluş Düzeylerinin Araştırılması

Abstract

Sporda başarının sağlanması yolunda sporcuların psikolojik durumlarını belirlemek ve sergileyecekleri performans üzerindeki olumsuz etkileri ortadan kaldırmayı amaçlamak bilim ve spor insanları için önem arz etmektedir. Kişinin sadece psikolojik bir rahatsızlığının olmaması gerektiği gibi aynı zamanda işlevsel de olabilmesi önemlidir. Bu bağlamda mental iyi oluş, bireyin olumlu algısı, limitlerinin farkında olarak kendini tatmin etmesi, güven ve sıcak kişilerarası ilişkiler geliştirme yeteneği ve çevreyi gereksinimlerini karşılayacak şekilde biçimlendirme kabiliyetiyle ilişkilendirilir. Mental iyi oluş düzeylerinin ölçülmesi, Türk sporcularının psikolojik performanslarını değerlendirmek ve geliştirmek açısından oldukça önemlidir. Araştırmanın amacı, aktif olarak lisanslı bireysel ve takım sporları yapanlarda mental iyi oluş düzeylerini ortaya koymak, takım ve bireysel sporcu olma durumuna göre de aralarındaki ilişkiyi araştırmak ve bazı değişkenlere göre farklılığın belirlenmesi hedeflenmiştir. Araştırmayı futbol, basketbol, voleybol, judo, okçuluk, kano branşlarından en az 3 yıldır lisanslı olarak spor hayatlarını sürdüren 144'ü kadın ve 130'u erkek olmak üzere 18-40 yaş arasındaki sporcular oluşturmaktadır. Sporcuların sporcuların sosyo-demografik değişkenleri saptamak üzere 'Kişisel Bilgi Formu' ve mental iyi oluş düzeylerini belirlemek için Keldal'ın (2015) Türkçeye uyarladığı, Tennant ve ark., (2007) tarafından geliştirilen 5'li likert tipte 14 maddeden oluşan cevaplama anahtarına sahip 'Warwick-Edinburgh Mental İyi Oluş Ölçeği' kullanılmıştır. Ölçek tek boyutlu olup, toplam iç tutarlılık katsayısı 0,89'dur. Bu araştırmada toplanan verilere göre iç tutarlılık katsayısı 0,86 olarak hesaplanmıştır. Verilerin analizinde SPSS 25.0 paket programı ile tanımlayıcı istatistikler, bağımsız grupların karşılaştırılması ve pearson korelasyonu analizi yapılmıştır. Elde edilen araştırma bulgularına göre mental iyi oluş ile yapılan spor yılı ve boş zaman etkinlikleri değişkenleri arasında anlamlı farka rastlanılmıştır (p<0.05) ancak diğer değişkenlerle mental iyi oluş arasında anlamlı fark gözlenmemiştir (p>0,05).In order to ensure success in sports, scientists and sports people need to determine the psychological state of the athletes and aim to eliminate its negative effects on performance. The athlete must be free of psychological disorders and be functional. In this context, mental well-being is associated with the individual's positive perception, self-satisfaction by being aware of the limits, the ability to develop trust and close interpersonal relationships, and the ability to shape the environment to meet needs. Measuring mental well-being levels is crucial in terms of evaluating and improving the psychological performance of Turkish athletes. This study aimed to reveal the mental well-being levels of athletes actively involved in licensed individual and team sports, investigate the relationship between them according to whether the athlete is a team or individual player, and determine the difference according to some variables. The research consisted of athletes between the ages of 18-40, 144 women and 130 men, who had been continuing their licensed sports lives in football, basketball, volleyball, judo, archery and canoe branches for at least three years. We used a 'Personal Information Form' to determine the socio-demographic variables of the athletes and the 'The Warwick-Edinburgh Mental Well-Being Scale' with an answer key consisting of 14 items in 5-point Likert type developed by Tennant et al. (2007) and adapted into Turkish by Keldal (2015) to determine their mental well-being levels. was used. The scale is one-dimensional, and the cronbach alpha is 0.89. According to the data collected in this study was calculated as 0.86. The data were analyzed using the Kolmogorov-Smirnov normality test, percentile distribution, mean, standard deviation, comparison of independent groups and Pearson correlation analysis through the SPSS 25.0 package program. The research findings evinced a significant difference between mental well-being and the variables of years of sports life and leisure activities (p<0.05), but no significant difference between other variables and mental well-being (p>0.05).