Evcil Ruminatlarda Kırım-Kongo Kanamalı Ateşi Virusu (KKKAV) Enfeksiyonunun Seroepidemiyolojik Araştırması, Adana İli, Doğu Akdeniz Bölgesi, Türkiye

Abstract

Kırım-Kongo kanamalı ateşi virusu (KKKAV), Türkiye'de 2002 ve 2015'ten beri Adana'da görülmektedir. Ancak Adana'da KKKAV ile ilgili daha önceki dönemlere ait seroepidemiyolojik veri mevcut değildir. Bu çalışmada, Adana ilinin ruminantlarda KKKAV için tür, ırk, yaş, cinsiyet ve coğrafi konuma göre seroepidemiyolojik durumunun araştırılması amaçlanmıştır. Çalışma 14.030 km² alan içerisinde deniz seviyesinden yaylalara (0-1472 m) kadar 15 ilçede gerçekleştirilmiştir. 485 numune, modifiye anti-CCHFV IgG ELISA ile test edilmiştir. İnsan bazlı bir IgG ELISA, sığır, koyun ve keçi IgG antikorlarını tanımak için uyarlanmıştır. Konjugasyon (anti-insan IgG peroksidaz), her türe uygun konjugat ile değiştirilmiştir. İstatistiksel analizler, antikor varlığı ile hayvan yaşı, türü, ırkı ve coğrafi konumu arasında önemli bir ilişki olduğunu gösterirken hayvanların cinsiyeti ile ilişki olmadığını da göstermiştir. 485 örnekten 154'ü seropozitif bulunmuş (%31,8). İstatistiksel kümenin coğrafi konuma ve seropozitifliğe göre %5,8 ile %74,3 arasında değiştiği belirlenmiştir. Antikor varlığı ile ilişkili en önemli değişkenin coğrafi konum olduğu saptanmıştır. 555 metrenin üzerindeki rakımlarda yüksek seropozitiflik bulunurken, deniz seviyesinde %7 ve %3 olarak bulunmuştur. 2015 yılında insan ölümlerinin görüldüğü köyde seropozitifliğin %100'e ulaştığı, bu köyün bulunduğu Tufanbeyli ilçesinde ise %74,3'e ulaştığı saptanmıştır. Sonuçlar, Adana ilinin KKKA enfeksiyonu için özellikle yüksek irtifalı bölgeler açsısından endemik bir il olduğunu göstermektedir.