Üst Gastrointestinal Sistem Kanamalı Hastalarda Uygulanan Sıvı Resüsitasyonu ve Kan Transfüzyonunun Etkinliğinin Yatakbaşı Ultrasonografi ile Vena Cava Inferior Çapı ve Kalp Atım Hacmi Ölçülerek Değerlendirilmesi

Abstract

Amaç: Treitz ligamentinin üstünden kaynaklanan kanamalar üst gastrointestinal sistem kanamaları olarak tanımlanmaktadır ve bu kanamalar acil servis (AS) başvurularında önemli bir yer tutmaktadır. Üst GİS kanaması ile AS'e başvuran hastalarda kan transfüzyonu ihtiyacını belirlemede acil servis hekiminin elinde altın standart bir belirteç bulunmamaktadır. Yapılan çalışmalarda hedefe yönelik gerçekleştirilen USG ile odaklanmış ölçümlerin (POCUS) intravasküler volümdeki değişimleri tespit edebildiği gösterilmiştir. Bu çalışmanın amacı; AS'e üst GİS kanaması ile başvuran olgularda sıvı resüsitasyonu ve kan transfüzyonu tedavisinin etkinliğinin ve ihtiyacının USG ile vena cava inferior (VCI) çapı ve kalp atım hacmi (stroke volüm) ölçülerek değerlendirilmesi ve bulguların mevcut üst GİS kanama risk skorlama sistemleriyle korelasyonunun incelenmesidir. Gereç ve Yöntem: Bu çalışmaya, acil servise ağızdan ya da makattan kanama yakınması ile başvuran ve ilk değerlendirme sonrası akut üst gastrointestinal sistem kanaması tanısı konulan 100 erişkin hasta alındı. Hastaların başvuru anında ve uygulanan tedavi sonrasında ultrasonografik VCI çap ve atım hacmi ölçümleri yapıldı. Bulgular: Hastaların tedavi öncesi ve sonrası VCI maksimum çap değeri sırasıyla 15,17±1,53 mm, 15,40±1,41 mm idi. Tedavi öncesi ve tedavi sonrası VCI maksimum çap ölçümleri arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farkın bulunduğunu (p=0,0002) gözlemledik. Hastaların VCI minimum çap ölçümleri sırasıyla 11,5 mm (6,4-15,8), 11,8 mm (8,0-15,2) idi. Tedavi öncesi ve tedavi sonrası minimum vena cava inferior çap ölçümleri arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farkın bulunduğunu (p<0,0001) saptadık. Hastaların tedavi öncesi ve tedavi sonrası inferior vena cava caval indeksleri (IVC CI) sırasıyla %22,57 (11,98-52,94), %22,14 (10,43-34,78) olarak hesaplandı. Tedavi öncesi ve sonrası IVC CI değerlerinde istatistiksel olarak anlamlı bir farkın bulunduğunu gözlemledik (p<0,0001). Tedavi öncesi ve tedavi sonrası hastaların kalp atım hacmi sırasıyla 61 ml (48-82), 64 ml (54-81) olarak ölçüldü. Tedavi öncesi ve sonrası kalp atım hacmi değerinde istatistiksel olarak anlamlı bir fark vardı (p<0,0001). Hastalarda tedavi öncesi ve tedavi sonrası ölçülen sol ventrikül çıkış yolu çapı (SVÇYÇ) sırasıyla 19,30 mm (18,00-20,50), 19,45 mm (18,80-20,80) idi. Tedavi öncesi ve sonrası ölçülen SVÇYÇ değerinde istatistiksel olarak anlamlı bir fark vardı (p<0,0001). Rockall skoru ile kalp atım hacmi arasında zayıf negatif yönde bir korelasyon bulunmaktadır (r=-0,4718; p<0,0001). Glasgow Blatchford skoru ile kalp atım hacmi arasında yüksek negatif yönde bir korelasyon bulunmaktadır (r=-0,7350; p<0,0001). Sonuç: USG cihazı ile yatak başı VCI çapının ölçümü ve kalp atım hacminin ölçümü, gastointestinal sistem kanamalı hastalarda sıvı tedavinin etkinliğini değerlendirmede kullanılabilir. Üst gastrointestinal sistem kanamalı hastalarda USG cihazı ile yatak başında kalp atım hacminin ölçümü kan transfüzyonu ihtiyacını belirlemede Glasgow Blatchford skoruna göre daha üstündür. Anahtar Kelimeler: Üst gastrointestinal kanama, vena cava inferior, atım hacmi, Glasgow Blatchford Skoru, Rockall skoru, transfüzyonAim: Hemorrhages originating above the ligament of Treitz are defined as upper gastrointestinal system bleeding and these bleedings have an important place in emergency department (ED) applications. There is no golden standard predictor which ED physician can use to determine blood transfusion requirement on patients who applies ED with upper GI bleeding. Studies have shown that point of care ultrasound and focused measurements can detect changes in intravascular volume. Aim of this study is to evaluate the necessity and efficiency of fluid resuscitation and blood transfusion with measuring inferior vena cava diameter and stroke volume by ultrasound and the examination of its correlation with upper GI bleeding risk scoring systems in upper GI bleeding patients in emergency department. Material and method: 100 adult patients who presented to the emergency department with the complaint of oral or rectal bleeding and were diagnosed with acute upper gastrointestinal bleeding after the initial evaluation were included in this study. Ultrasonographic VCI diameter and stroke volume measurements were made at the time of admission and after the treatment. Results: The VCI maximum diameter values of the patients before and after treatment were 15.17±1.53 mm and 15.40±1.41 mm, respectively. We observed a statistically significant difference (p=0.0002) between VCI maximum diameter measurements before and after treatment. The patients' VCI minimum diameter measurements were 11.5 mm (6.4-15.8) and 11.8 mm (8.0-15.2), respectively. We found a statistically significant difference (p<0.0001) between the minimum vena cava inferior diameter measurements before and after treatment. Inferior vena cava caval indexes (IVC CI) of the patients before and after treatment were calculated as 22.57% (11.98-52.94) and 22.14% (10.43-34.78), respectively. We observed a statistically significant difference in IVC CI values before and after treatment (p<0.0001). The stroke volume of the patients before and after the treatment was measured as 61 ml (48-82), 64 ml (54-81), respectively. There was a statistically significant difference in stroke volume before and after treatment (p<0.0001). Left ventricular outflow tract diameter (LVOT diameter) measured before and after treatment in the patients was 19.30 mm (18.00-20.50), 19.45 mm (18.80-20.80), respectively. There was a statistically significant vi difference in the LVOT diameter value measured before and after treatment (p<0.0001). There is a weak negative correlation between Rockall score and stroke volume (r=-0.4718; p<0.0001). There is a high negative correlation between Glasgow Blatchford score and stroke volume (r=-0.7350; p<0.0001). Conclusion: Measurement of bedside VCI diameter and stroke volume with USG device can be used to evaluate the effectiveness of fluid therapy in patients with gastrointestinal bleeding. In patients with upper gastrointestinal bleeding, the measurement of stroke volume at the bedside with an USG device is superior to the Glasgow Blatchford score in determining the need for blood transfusion. Keywords: Upper gastrointestinal bleeding, inferior vena cava, stroke volume, Glasgow Blatchford Score, Rockall score, transfusion Upper gastrointestinal bleeding, inferior vena cava, stroke volume, Glasgow Blatchford Score, Rockall score, transfusion