Arum Maculatum L.(Araceae) Da Eşeyli Üremenin Büyüme ve Vejetatif Gelişme Üzerine Etkilerinin İncelenmesi

Abstract

Arum maculatum L. (ARACEAE) DA EŞEYLİ ÜREMENİN BÜYÜME VE VEJETATİF GELİŞME ÜZERİNE ETKİLERİNİN İNCELENMESİ ÖZET Bu çalışmada, eşeyli üremenin büyüme ve vejetatif gelişme üzerine etkileri, fenoloji, eşeyli üreyen bireyler ile eşeyli üremesi engellenen bireyler arasındaki büyüme farkı, üreme maliyeti, büyüme ile yapraklar ve meyve arasındaki ilişki incelenmiştir. Eşeyli üremenin büyüme üzerinde negatif etkisi vardır. Üreme yapılarının ağırlığı ve meyvelenme zamanı büyüme üzerinde önemli negatif etkiye sahiptir. Yine eşeyli üreme vejetatif üreme üzerinde negatif etkiye sahiptir. Özellikle üreme yapılarının ağırlığının yavru yumru ağırlığı üzerinde negatif etkileri vardır. Eşeyli üreyen bireyler ile eşeyli üremesi engellenen bireylerin yumruları arasında ağırlık yönünden farklar vardır. Eşeyli üreyen bireylerde yumru büyümesi eşeyli üremesi engellenen bireylerden daha azdır. Eşeyli üreyen bireylerin toprak üstü biyomas değerleri, eşeyli üremesi engellenen bireylere göre daha yüksektir. Ancak toprakaltı kısımlarında eşeyli üremesi engellenen bireylerin biyomas değerleri, eşeyli üreyen bireylerin biyomas değerlerinden daha yüksektir. Biyomasa göre RSC hesaplamalarında toprak üstü kısımlarında negatif, toprakaltı kısımlarında ise pozitif RSC değerleri bulunmuştur. Azot değerleri kullanıldığında ise hem toprak üstü hem de toprakaltı kısımlarında negatif RSC değerleri elde edilmiştir. Negatif RSC değerleri, üremenin maliyeti olduğunu ifade etmektedir. Bitki ağırlığı ile yapraklar ve üreme yapıları arasında geçici bir uyum vardır. Yine bitki ağırlığı ile meyve sayısı arasında pozitif bir ilişki vardır. Anahtar Kelimeler: Arum maculatum, eşeyli üreme, büyüme, vejetatif gelişme, üremenin somatik maliyeti

11 EFFECTS OF SEXUAL REPRODUCTION ON GROWTH AND VEGETATIVE PROPAGATION in Arum maculatum L. (ARACEAE) ABSTRACT In this study, we investigated the effects of sexual reproduction on growth and vegetative propagation and growth differences between reproductive and nonreproductive individuals, phenology, relative somatic cost and relations between growth and leaves and fruits. Sexual reproduction has negative effects on growth. The most significant negative effects on growth are the weight of reproductive structure and fruiting time. Similary sexual reproduction has a negative effect on vegetative growth. The weight of reproductive structures has negative effects on the weight of daughter tubers. There were some differences between the weight of the tubers of reproductive and nonreproductive individuals. In sexual reproductive individuals tuber growth is fewer than nonreproductive individuals. Biomass values of the aerial parts of sexual reproductive individuals were higher than that of nonsexual reproductive individuals. However, the opposite trend was observed in under ground parts. RSC values in terms of biomass negative RSC values were found for above ground parts, while positive RSC values were found for below ground parts. RSC values in terms of N values negative RSC values were found in both above and below ground parts. Negative RSC values are indirected the reproductive cost. There was a temporal coincide between plant weight and leaf and reproductive structure. Nevertheless, there was a positive relation between plant weight and fruit number. Key words: Arum maculatum, sexual reproduction, growth, vegetative propagation, relative somatic cost