2022 Yılında Borsa İstanbul'da Halka Arz Olan Şirketlerin Dahil Olduğu Endekse Etkisi: Yazılım Destekli Analiz Süreciyle Gerçekleştirilen Olay Çalışması

Abstract

Bu tez çalışması, 2022 yılında Borsa İstanbul'da halka arz edilen 41 şirketin, yatırımcı algısı üzerindeki etkilerini sektörel düzeyde analiz etmeyi amaçlamaktadır. Halka arzlar, şirketler için finansman sağlamanın yanı sıra yatırımcılar açısından alternatif getiri beklentisi yaratan stratejik adımlardır. Ancak yatırımcı tepkileri yalnızca bireysel şirket performansına değil, aynı zamanda şirketin faaliyet gösterdiği sektöre dair beklentilere de bağlı olarak şekillenmektedir. Bu nedenle çalışmada analizler, şirketlerin dahil olduğu sektör endeksleri temel alınarak yürütülmüştür. Araştırmada olay çalışması (event study) yöntemi kullanılmış; her bir halka arz için arz tarihini merkez alan ±15 günlük bir analiz penceresi oluşturulmuştur. Bu dönem boyunca sektör endekslerinin günlük getirileri ile BIST 100 endeksi karşılaştırılarak anormal getiriler (AR) ve kümülatif anormal getiriler (CAR) hesaplanmıştır. Çalışma kapsamında üç temel hipotez test edilmiş ve yatırımcı tepkilerinin sektörler arasında farklılaştığı gözlemlenmiştir. Gıda, Tekstil ve Gayrimenkul Yatırım Ortaklıkları (GYO) gibi sektörlerde pozitif anormal getiriler öne çıkarken; Ana Metal, Teknoloji, Ulaştırma gibi sektörlerde ya sınırlı tepki oluştuğu ya da negatif eğilimler gözlemlenmiştir. Bulgular, yatırımcıların sektör bazlı algılar doğrultusunda hareket ettiğini göstermektedir. Ayrıca analiz süreci, Python programlama diliyle geliştirilen bir otomasyon sistemi üzerinden gerçekleştirilmiş; bu yapı, sürecin hızlı, güvenilir ve tekrar edilebilir şekilde yürütülmesini sağlamıştır. Sonuç olarak çalışma, sektörel düzeyde yatırımcı tepkilerini analiz ederek literatüre katkı sunmakta ve yatırımcılar, düzenleyiciler ile halka arz hazırlığında olan şirketler için yol gösterici nitelikte bulgular ortaya koymaktadır.This thesis explores sector-specific investor responses to the initial public offerings (IPOs) of 41 companies listed on Borsa Istanbul in 2022. IPOs serve not only as strategic instruments for corporate financing but also create alternative return expectations for investors. However, market reactions are shaped not solely by firm-level dynamics but also by sectoral expectations in which these firms operate. Therefore, the analysis was conducted at the level of sector indices. Utilizing the event study methodology, a ±15-day event window was constructed around each IPO date. Within this timeframe, abnormal returns (AR) and cumulative abnormal returns (CAR) were calculated by comparing the daily returns of sector indices with those of the BIST 100 index. Three hypotheses were tested, revealing significant differences in investor reactions across sectors. Notably, sectors such as Food, Textile, and Real Estate Investment Trusts (REITs) exhibited positive abnormal returns, whereas sectors like Basic Metals, Technology, and Transportation displayed limited or negative investor responses. The results suggest that investors act based on sector-specific sentiment rather than purely on firm-level information. The entire analysis process was facilitated through an automated system developed using the Python programming language, ensuring a fast, reliable, and reproducible analytical framework. This study contributes to the literature by providing empirical evidence of sectoral investor behavior and offers practical insights for investors, regulators, and firms preparing for public offerings.