Kadınların Doğum Şekline Göre Mahremiyet ile İlgili Deneyimleri ve Beklentileri

Abstract

Amaç: Kesitsel tipteki bu araştırmada, kadınların travay, doğum eylemi sırasında ve sonrasındaki mahremiyet deneyimlerini ve beklentilerini değerlendirmek amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntemler: Araştırma, Bornova Özgül Gündüz Halk Sağlığı Merkezinin evde bakım hizmeti yürüttüğü bölgede 27.2.2018 ve 27.2.2019 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın evrenini, merkezin hizmet yürüttüğü bölgede yaşayan son 6 ayda doğum yapmış tüm kadınlar oluşturmuştur. Araştırmanın örneklemini, çalışmaya dâhil olma kriterlerini karşılayan, araştırmaya katılmayı kabul eden ve ulaşılabilen kadınlar oluşturmuştur (n=338). Araştırmanın verileri, kadınların sosyodemografik özelliklerini ve doğum hizmetlerindeki mahremiyet deneyimlerini ve beklentilerini değerlendiren 30 sorunun yer aldığı anket formu aracılığıyla yüz yüze görüşme tekniği kullanılarak elde edilmiştir. Verilerin analizinde, sayı-yüzde dağılımları ve ki-kare testi yapılmıştır. Bulgular: Çalışmamıza katılan kadınların yaş ortalaması 28,74±4,96 (minimum=20, maksimum=43) idi. Kadınların %50,3’ü sezaryen, %49,7’si vajinal doğum yapmıştır. Vajinal doğum yapmış kadınların, doğum eylemi sırasında sağlık çalışanlarından utanma duygusunu daha yüksek oranda yaşadıkları belirlenmiştir (p<0,05). Doğum eylemi sırasında genital bölgenin açık kalması, erkek sağlık çalışanının muayene yapması, doğum salonunun kalabalık olması nedeniyle vajinal doğum yapan kadınlar, sezaryen doğum yapanlara göre daha yüksek oranda rahatsızlık yaşadıklarını ifade etmişlerdir (p<0,05). Sezaryen doğum yapan kadınların, vajinal doğum yapanlara göre anlamlı düzeyde travay ve doğum eylemi sürecinde mahremiyet beklentilerinin karşılandığı saptanmıştır (p<0,05). Sonuç: Çalışmada, kadınların mahremiyetlerinin korunması ile ilgili yetersizliklerin olduğu, vajinal doğum yapmış kadınların, travay ve doğum eylemi sürecinde daha fazla utanma duygusu yaşadığı ve beden mahremiyetinin korunmadığı belirlenmiştir. Doğum hizmetlerinde yer alan ebe/hekim/hemşirelerin, vajinal doğum yapan kadınların doğum sürecinde olumsuz mahremiyet deneyimlerini dikkate alarak kadınların beden mahremiyetini korumaları gerekmektedir.