Yüklenme İçi Toparlanmalı ve Geleneksel Sprint İnterval Yönteminin Akut Olarak Kardiyovasküler, Solunumsal ve Metabolik Etkileri

Abstract

Bu tez çalışmasında, yüklenme tekrarı kümelere bölünerek daha yüksek zirve oksijen tüketimi (VO2pik), maksimal oksijen tüketiminin (VO2maks) yüksek yüzdelerinde geçirilen zamanın uzun olması ve daha yüksek zirve güç (ZG) çıktısı sağlayabilecek bir sprint interval antrenman (SİT) protokolünün oluşturulabilmesi amaçlanmıştır. Çalışmaya on iki antrene erkek sporcu (yaş: 19,58±1,44 yıl; boy: 176±473 cm; ağırlık: 65,9±5,68 kg; VO2maks: 53,2±6,05 ml∙kg⁻1∙dk⁻1) katıldı. Katılımcılar, laboratuvardaki ilk egzersiz oturumlarında boy ve kilo ölçümleri alındıktan sonra alıştırma oturumlarına alındı. Sporcular, ikinci egzersiz oturumlarında, VO2maks düzeyinin belirlenmesi için kademeli egzersiz test protokolüne alındı. Sporcular üçüncü, dördüncü ve beşinci egzersiz oturumlarında vücut kütlelerinin %7,5'ine karşı SİT30 (4 × (30-sn yüklenme (y) + 240-sn toparlanma (t))), SİT15 (4 × (15-sn y + 15-sn t + 15-sn y + 225-sn t)) ve SİT10 (4 × (10-sn y + 10-sn t + 10-sn y + 10-sn t + 10-sn y + 220-sn t)) protokollerini randomize sırayla uyguladı. SİT'e başlamadan önce ve tamamlandıktan sonra 1., 3. ve 5. dakikalarda kan laktat yanıtları alındı. SİT15 ve SİT10 protokolünden elde edilen ZG (SİT30=697±70,9 watt, SİT15=732±63,1 watt, SİT10=752±75 watt; SIT30'a karşı SİT15: p=0,001, SİT30'a karşı SİT10: p=0,001, SİT15'e karşı SİT10: p=0,084), VO2pik yanıtı (SİT30=46,5±6,55 ml∙kg⁻1∙dk⁻1, SİT15=51,9±4,78 ml∙kg⁻1∙dk⁻1, SİT10=50,9±5,63 ml∙kg⁻1∙dk⁻1; SİT30'a karşı SİT15: p=0,012, SİT30'a karşı SİT10: p=0,039 ve SİT15'e karşı SİT10: p=0,622) ve VO2maks'ın %80 ve üzerinde geçirilen zaman (SİT30=27,9±28,4 saniye, SİT15=76,6±36,8 saniye, SİT10=62,9±46,1 saniye; SİT30'a karşı SİT15: p=0,008, SİT30'a karşı SİT10: p=0,013 ve SİT15'e karşı SİT10: p=0,408), SİT30 protokolünden istatistiksel olarak anlamlı düzeyde sırasıyla, daha yüksek ve daha uzundu. Kümeleme yöntemi kullanarak oluşturulan SİT10 ve SİT15 protokolü, VO2maks gelişimini tetikleyen üç yanıtı da olumlu yönde maksimize ederek geleneksel şekilde uygulanan SİT30 protokolüne kıyasla VO2maks'ı geliştirmede daha avantajlı bir uygulama sunabilir.The aim of this thesis was to develop a novel Sprint Interval Training protocol (SIT) that achieves a higher peak oxygen uptake (VO2peak) response and longer time spent at a high percentage of maximal oxygen uptake (%VO2max) values and higher peak power output (PPO) values by splitting repetitions into clusters. Twelve male trained athletes participated (age: 19.58±1.44 years; height: 176±473 cm; weight: 65.9±5.68 kg; VO2max: 53.2±6.05 ml∙kg⁻1∙min⁻1) in this study. Firstly, participants were familiarised with the testing protocol. During their second visit to the laboratory participants performed an exhaustive graded test protocol in order to VO2max test. During visits 3 to 5 and in a randomised order, participants performed SIT30 (4 × (30-s work-bout (w) + 240-s recovery (r))), SIT15 (4 × (15-s w + 15-s w + 15-s w + 225-s r)) and a SIT10 (4 × (10-s w + 10-s r + 10-s w + 10-s r + 10-s w + 220-s r)) training protocol using a Wingate type exercise against 7.5% of body mass. Blood lactate responses were obtained before the start of the SIT protocols and during minute one, three and five post completion. PPO values (SIT30=697±70.9 watt, SIT15=732±63.1 watt, SIT10=752±75 watt; SIT30 vs. SIT15: p=0.001, SIT30 vs. SIT10: p=0.001 and SIT15 vs. SIT10: p=0.084), VO2peak response (SIT30=46.5±6.55 ml∙kg⁻1∙min⁻1, SIT15=51.9±4.78 ml∙kg⁻1∙min⁻1, SIT10=50.9±5.63 ml∙kg⁻1∙min⁻1; SIT30 vs. SIT10: p=0.012, SIT30 vs. SIT15: p=0.039 and SIT15 vs. SIT10: p=0.622) and time spent at ≥80% of VO2max (SIT30=27.9±28.4 seconds, SIT15=76.6±36.8 seconds, SIT10: 62.9±46.1 seconds; SIT30 vs. SIT15: p=0.008, SIT30 vs. SIT10: p=0.013 and SIT15 vs. SIT10: p=0.408) obtained through the SIT15 and SIT10 protocols were statistically significantly higher and longer respectively than those obtained from the SIT30 protocol. The SIT10 and SIT15 protocol using the clustering method may therefore offer a more advantageous training application in triggering VO2max adaptations.