Xıx. Yüzyıldan Cumhuriyete Giresun'da Eğitim ve Öğretim

Abstract

Bu tez çalışmasında Giresun?da XIX. yüzyıldan Osmanlı modernleşme dönemini de içine alacak şekilde Cumhuriyete kadar açılan eski ve yeni eğitim kurumlarını ana kaynaklar ışığında ortaya çıkarılması ve bu kurumların tanıtılmasını hedeflemiştir. Tanzimat?a kadar daha çok muallimhâne, sıbyân mektebi ve medreselerde eğitim-öğretim işleri yürütülmüştür. Tanzimat?tan sonra ise ibtidâî mektepler, rüşdiyeler, idadî mektepleri ve gayrimüslimler için de mektepler açılarak sıbyan mektebi ve medreselerin yanında mekteb çeşitliliği artırılmıştır. Üç bölümden oluşan tezimizin birinci bölümünde Giresun kazası içinde Bulancak, Piraziz, Keşap ve Kırık nahiyelerinde bulunan medrese-mektepler incelenmiştir. İkinci bölümde Tirebolu kazası içinde Görele kasabası dahil doğu yakasında bulunan medrese ve mektepler incelenmiştir. Üçüncü bölümde ise Karahisâr-ı Şarkî kazası içinde Alucra kasabası dahil güneyde bulunan medrese ve mektepleri incelenmiştir. Çok sayıda sıbyan mektebi ile 106 medrese, 2 idadî mektebi, 6 rüşdiye mektebi, 75 civarında Tanzimat sonrası kurulan ibtidâî mektepler incelemiştir. Sonuç bölümünde bu medrese ve mekteplerle ilgili değerlendirmeler yapılmıştır. Anahtar Sözcükler: Giresun?da Eğitim, Giresun Rüşdiye Mektebleri, Karahisâr-ı Şarkî Medreseleri, Tirebolu İbtidâî Mektebleri, Giresun İdâdî Mektebi.In this PhD thesis, it?s aimed to bring out the old and new educational institutions, from XIXth century to the Republic ? including the modernization era of the Ottoman Empire, in the light of the main sources and introduce these institutions in Giresun. Until Reforms, educational affairs had been conducted in Primary schools and Madrasas. After the Reforms, with the opening of new primary, secondary and high schools and also schools for non-Muslim citizens, the range of schools, besides Primary schools and Madrasas were diversified. In the first part of our 3-part PhD Thesis, we examined the Madrasas and Schools in the Bulancak, Piraziz, Keşap and Kırık townships of Giresun district. In the second part, Madrasas and Schools located in the eastern side, in Tirebolu, including town of Görele, were examined. In the third part, Madrasas and Schools located in the southern side including town of Alucra in Karahisar-ı Şarkî. Plenty of primary schools (sıbyân mektebi), 106 madrasas, 2 high schools ( idadî ), 6 secondary schools (rüşdiye), and about 75 primary schools ( iptidâî ) established after Reforms were examined. In the conclusion part, these Madrasas and Schools were evaluated. Key Words: Education in Giresun, Giresun Rüşdiye Schools, Madrasas in Karahisâr-ı Şarkî, Tirebolu Primary Schools, Giresun High Schools.