Özel Gereksinimli Bireylerde Spora Katılım Motivasyonunun İncelenmesi

Abstract

Bu çalışmada 18 yaş üstü spor yapan özel gereksinimli bireylerin spora katılım motivasyonlarının incelenmesi ve motivasyonu etkileyen durumların belirlenmesini amaçlamıştır. Araştırmaya Karadeniz bölgesinde yaşayan görme (28 erkek), işitme (28 erkek), fiziksel özel gereksinim (26 erkek) ve diğer (27 erkek) grubu olmak üzere toplamda 109 gönüllü katılmıştır. Katılımcılara araştırmacı tarafından hazırlanan demografik sorular anketi uygulanmıştır. Motivasyonlarını ölçmek için 'Engelli Bireylerde Spora Katılım Motivasyon Ölçeği (ESKMÖ)' uygulanmıştır. Toplanan veriler SPSS 22 paket programında analiz edilmiştir. Normallik testleri için Kolmogorov-Smirnov testi, veriler normal dağılım gösterdiği için İndependet t testi ve Tek-Yönlü Varyans Analizi (ANOVA) kullanılmıştır. Homojenliği sağlamayan veriler Games-Howell testi ile Post-Hoc Çoklu Karşılaştırma testi yapılarak değerlendirilmiştir. Çalışmada elde edilen bulgulara göre, yaşa göre motivasyonda değerinde anlamlılık elde edilmiştir(p<0,05). Branşa göre, spora başlama nedenine göre ve sporcu lisans durumuna göre motivasyon değerlendirildiğinde anlamlı bir fark bulunamamıştır (p>0,05). Özel gereksinim türü ve ekipman türüne göre değerlendirildiğinde içsel motivasyonda anlamlılık bulunamazken (p>0,05), dışsal motivasyon ve motivasyonsuzluk alt boyutlarında (p<0,05) değerinde anlamlılık saptanmıştır. Son olarak spor yaşına göre değerlendirdiğimizde motivasyonsuzluk alt boyutunda anlamlı farklılık tespit edilmiştir (p<0,05). Sonuç olarak spor yapma alışkanlığının özel gereksinimli bireylerin spora katılım motivasyonlarını olumlu yönde etkilediğini söyleyebiliriz. Bu sonuçlar özel gereksinimli bireylerin motivasyonlarını arttırmak için sporun bir araç olarak kullanılabileceğini göstermektedir.

In this study, it is aimed to survey the motivation of individuals with special needs who do sports over the age of 18 and determine the situations that affect motivation. A total of 109 male volunteers, including blind ( 28 male), deaf (28 male ), physically handicapped ( 26 male ) and other ( 27 male ), living in the Black Sea Region, participated in the research. A personel information form prepared by the researcher was applied to the participants. To measure their motivation, 'Sport Participation Motivation Scale for Persons with Disabilities (SPMSP) was applied. The collected data were analyzed in the SPSS 22 package program. Kolmogorov-Smirnov was used for normality tests, Independet t test and One-Way Analysis of Variance (ANOVA) were used because the data showed normal distribution. The data that did not provide homogeneity were evaluated by using the Games-Howell test and Post –Hoc Multiple Comparison test. According to the findings obtained in the study, in motivation variable according to age, a significance was found (p<0,05). No significant difference was found when the motivation was evaluated according to the branches, the reasons for starting sports, and whether the atlete had a licence or not (p>0,05). When we look at the motivation according to the type of special needs and equipment, while there was no significance in intrinsic motivation (p>0,05), extrinsic motivation and amotivation sub-dimensions (p<0,05). Finally, when we evaluated according to sports age, a significant difference was found in the sub-dimension of amotivation (p<0.05). As a result, we can say that the habit of doing sports positively affects the motivation of individuals with special needs to participate in sports. These results show that sports can be used as a tool to increase the motivation of individuals with special needs.