Yaygın Anksiyete Bozukluğu Hastalarında Beş Faktör Modeli Kişilik Özelliklerinin Bilişsel Duygu Düzenleme Stratejileri ile İlişkisi

Abstract

Amaç: Bu çalışma Yaygın Anksiyete Bozukluğu (YAB) tanılı hastalarda beş faktör kişilik özelliklerinin bilişsel duygu düzenleme stratejileri ile ilişkisini incelemeyi amaçlamaktadır. Gereç ve Yöntem: Çalışmamız 50 YAB tanılı hasta ve 50 sağlıklı kontrolden oluşan kesitsel bir araştırmadır. Hasta grubuna ve kontrol grubuna Sosyodemografik ve Klinik Veri Formu, Beş Faktör Kişilik Ölçeği, Bilişsel Duygu Düzenleme Stratejileri Ölçeği ve Durumluk – Sürekli Kaygı Ölçeği uygulanmıştır. Bulgular: Çalışmamızda YAB hastalarının kontrol grubuna kıyasla nevrotizm alt ölçeği puanları daha yüksek, deneyime açıklık alt ölçeği puanları daha düşük bulunmuştur. YAB tanılı hastaların sağlıklı kontrol grubuna kıyasla felaketleştirme stratejisini daha sık, buna karşın uyumlu stratejiler olan plana yeniden odaklanma, pozitif yeniden değerlendirme ve bakış açısına yerleştirme stratejilerini daha az kullandıkları tespit edilmiştir. Sürekli kaygı ile kendini suçlama korelasyonlarının gruplar arası korelasyon farklılıkları anlamlı bulunmuştur. Hasta grubunda dışadönüklük ile pozitif yeniden değerlendirme stratejisinin kullanımı pozitif yönde ilişkili bulunmuştur, sağlıklı kontrol grubundaki bu korelasyon anlamlı bulunmamıştır. Bu iki değişkenin gruplar arasındaki farklılığının anlamlılığını değerlendirdiğimizde pozitif yeniden değerlendirme ile dışadönüklük arasındaki korelasyonların gruplar arasındaki farklılığının anlamlı olduğu görülmüştür. Tartışma ve Sonuç: Elde edilen bulgular YAB hastalarında kendini suçlama stratejisinin fazla kullanımının kaygının sürmesinde önemli bir rol oynadığını, aynı zamanda dışadönüklük ile pozitif yeniden değerlendirme stratejisi arasındaki pozitif korelasyon bilişsel duygu düzenleme stratejilerinin terapötik müdahalelerin önemli bir bileşeni olabileceğini göstermektedir. Çalışmamız kesitsel bir çalışma olduğu için değişkenlerin yönü belirlenememiştir. Gelecekteki araştırmalarda, uzunlamasına çalışmalar kullanılarak nedensel ilişkilerin daha iyi anlaşılması sağlanabilir. Anahtar Kelimeler: Yaygın Anksiyete Bozukluğu, Kişilik Özellikleri, Bilişsel Duygu Düzenleme StratejileriObjective: This study aims to investigate the relationship between five-factor personality traits and cognitive emotion regulation strategies in patients diagnosed with Generalized Anxiety Disorder (GAD). Materials and Methods: This is a cross-sectional study consisting of 50 patients diagnosed with GAD and 50 healthy controls. The Sociodemographic and Clinical Data Form, Five-Factor Personality Scale, Cognitive Emotion Regulation Strategies Scale, and State-Trait Anxiety Inventory were administered to both the patient and control groups. Results: In this study, patients with GAD had higher scores on the neuroticism subscale and lower scores on the openness to experience subscale compared to the control group. Patients with GAD used the catastrophizing strategy more frequently and adaptive strategies such as refocusing on planning, positive reappraisal, and putting into perspective less frequently than healthy controls. A significant difference was found between the groups in terms of the correlation between trait anxiety and self-blame. Additionally, in the GAD group, extraversion was positively associated with the use of the positive reappraisal strategy, whereas this correlation was not significant in the healthy control group. Upon evaluating the significance of the difference between the groups, the correlation between extraversion and positive reappraisal was found to be significantly different between the two groups. Conclusion: The findings suggest that excessive use of the self-blame strategy in GAD patients plays a significant role in the persistence of anxiety. Furthermore, the positive correlation between extraversion and the use of the positive reappraisal strategy indicates that cognitive emotion regulation strategies could be a critical component of therapeutic interventions. Since this is a cross-sectional study, it is not possible to determine the direction of the relationships. Future longitudinal studies are recommended to better understand the causal relationships. Keywords: Generalized Anxiety Disorder, Personality Traits, Cognitive Emotion Regulation Strategies