Farklı Katkı Materyallerinin Buğday ve Çeltik Samanı Esaslı Yetiştirme Ortamlarına İlavesinin Pleurotus Eryngii Mantarının Verim ve Kalitesine Etkisi

Abstract

Bu çalışma, buğday ve çeltik samanı esaslı yetiştirme ortamına farklı katkı materyallerinin ilavesinin Pleurotus eryngii (DC. ex Fr.) Quel. mantar verimi ve kalitesi üzerine etkisini belirlemek amacıyla yürütülmüştür. Çalışmada buğday samanı (BS) ve çeltik samanına (ÇS), %1 alçı ve %19 arpa unu (AU), bonkalite (BN), buğday kepeği (BK), pirinç kepeği (PK) veya razmol (RZ) ilave edilerek hazırlanan 10 farklı yetiştirme ortamı incelenmiştir. Materyallerin başlangıçta ve sterilize edilen yetiştirme ortamlarında pH, nem, OM, C, N ve C/N miktarları tespit edilmiştir. Çalışmada buğday samanlı ortamların verim ve biyolojik etkinlik (BE) değerleri çeltik samanlı ortamlara göre istatistiksel olarak önemli düzeyde daha yüksek bulunmuştur. Katkı materyalleri arasında en yüksek verim razmol materyalinden (221.46 g/kg ortam) elde edilmiştir. En yüksek verim ve BE değeri 80BS+19RZ (sırasıyla 238.00 g/kg ortam ve %65.38) ve 80BS+19BN (sırasıyla 236.20 g/kg ortam ve %64.89) ortamlarında belirlenmiştir. Çalışma sonucunda değirmencilik sanayi yan ürünlerinden razmol ve bankolitenin P. eryngii yetiştiriciliğinde katkı materyali olarak kullanılabileceği tespit edilmiştir.This study was carried out to investigate the effects of different supplements adding into wheat and paddy straw based substrates on yield and quality of Pleurotus eryngii (DC. ex Fr.) Quel. In this study, 10 different substrates prepared by adding of 1% gypsum and 19% barley flour (BF), bonkalite (BN), wheat bran (WB), rice bran (RB) or razmol (RZ) into wheat straw (WS) and rice straw (RS) were studied. The pH, dry matter, organic matter, C, N and C/N ratios of initial materials and sterilized substrates were determined. In the study, wheat straw based substrates gave significantly higher yield and biological efficiency (BE) than paddy straw based substrates. Among supplements, the highest yield was obtained from razmol (221.46 g/kg substrate). The highest yield and BE were determined in 80WS+19RZ (238.00 g/kg substrate and 65.38%, respectively) and 80WS+19BN (236.20 g/kg substrate and 64.89%, respectively). As a conclusion, it has been determined that razmol and bonkalite, which are the by-products of milling industry, can be used as supplements in P. eryngii cultivation.