Cernek Gölü (Bafra-Samsun) Fitoplanktonu ve Mevsimsel Değişimi Üzerinde Bir Araştırma

Abstract

IV CERNEK GOLÜ (BAFRA-SAMSUN) FİTOPLANKTONU VE MEVSİMSEL DEĞİŞİMİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA ÖZET Cernek Gölü fitoplanktonu ve mevsimsel değişimi 1996 Ocak - 1997 Haziran tarihleri arasında incelenmiştir. Fitoplanktonda Bacillariophyta, Chlorophyta, Cryptophyta, Cyanophyta, Dinophyta, Euglenophyta ve Xanthophyta divizyonlanna ait 104 takson bulunmuştur. Tespit edilen 104 taksonun 48'i Chlorophyta, 24'ü Bacillariophyta, 16'sı Cyanophyta, 11 'i Euglenophyta ve birer tür Cryptophyta, Dinophyta ve Xanthophyta divizyolanna aitttir. Fitoplanktonda Bacillariophyta divizyosunun Centrales takımı üyelerinden olan Cyclatella ocellata ve Pennales takımı üyelerinden Nilzschia acicularis ilkbahar ve sonbahar aylarında aşın çoğalmalar yapmıştır. Chlorophyta divizyosu fitoplanktonda en yaygın ve hakim alg grubu olmuştur. Bu divizyo içinde 32 takson içeren Chlorococcales üyelerinden Monoraphidium caribeum, M. irregıdare, Scenedesmus quadriccında, Oocystis borgei ve Pediastrum boryamım ilkbahar ve yaz aylarındaki aşın çoğalmalar sırasında en bol bulunan türler olmuşlardır. Cyanophyta divizyosunun Chroococcales ordosundan Microcystis aeruginosa ve Nostacales ordosundan Anabaena affinis, A. spiroides yaz aylarında aşırı bir çoğalma meydana getirmişlerdir. Euglenophyta divizyosundan Euglena gracilis ve Eııglena polymorpha fitoplanktonda çoğunlukla mevcut bulunmuşlardır. Cryptophyta divizyosu ise Ocak ayında artış gösteren Cryptomonas ovata ile, Dinophyta divizyosu ise Gymnodinium sp. ile temsil edilmiştir. Xanthophyta divizyosu da tek tür ile temsil edilmiştir ve Characiopsis cylindrica 1996 Mart ayında çok yoğun iken, diğer aylarda az sayılarda bulunmuştur. Fitoplanktonun yüzey ve bir metrede mevcut grupların toplam miktarı, içerdikleri türleri ve mevsimsel değişiminde önemli değişiklikler olmamıştır. Cernek Gölü'nün morfometrik yapısı, belirli aylarda farklı türlerin aşın çoğalmaları ve literatür bilgileri ötrofık bir göl karakterinde olduğu sonucuna varılmıştır. Anahtar Kelimeler: Alg, fıtoplankton, mevsimsel değişim, gölAN INVESTIGATION ON THE PHYTOPLANKTON OF THE CERNEK LAKE (BAFRA-SAMSUN ) AND ITS SEASONAL VARIATIONS ABSTRACT Phytoplankton of the Cernek Lake and its seasonal variations were investigated between January 1996 and June 1997. 104 taxa belonging to the divisions Bacillariophyta, Chlorophyta, Cryptophyta, Cyanophyta, Dinophyta, Euglenophyta, Xanthophyta were found in the phytoplankton. 48 of these 104 taxa belong to Chlorophyta, 24 to Bacillariophyta, 16 to Cyanophyta, 11 to Euglenophyta and 1 to Cryptophyta, Dinophyta and Xantophyta. In the phytoplankton two members of Bacillariophyta, Cyclotella, ocellala (Centrales) and Nitzschia acicularis (Pennales), caused blooms during spring and autumn months. Chlorophyta were the most common and dominant algal group in the phytoplankton. Chlorococcales order of Chlorophyta included 32 taxa. Among these taxa Monoraphidium caribeum, M. irregulare, Scenedesmus quadricauda, Oocystis borgei and Pediastrum boryanum were the most abundant species during blooms in spring and summer months. In Cyanophyta division, Microcystis aeruginosa from the order Chroococcales and Anabaena affmis and A. spiroides from Nostocales caused blooms during summer months. Euglena gracilis and E. Pofymorpha from Euglenophyta were generally represented in the phytoplankton. The division Cryptophyta were represented by Cryptomonas ovala which increased in phytoplankton in January and division Dinophyta were represented Gymnodinium sp. The division Xanthophyta were represented by a single species Characiopsis cylindrica and this species were very dense during March 1996 but it is was rare all the other months. No differences were found between surface and one meter depth in terms of total amount of the groups represented, species composition and seasonal variations. It was concluded that the Cernek Lake had eutrophic lake characteristics according to morphological structure, blooms of different species in certain months and litreture records. Key Words: Algae, phytoplankton, seasonal variation, lake