Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezlerine Devam Eden Zihin Engelli Çocuğu Olan Ailelerin Gereksinimlerinin Belirlenmesi

Abstract

Bu araştırma, özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerine devam eden zihin engelli çocuğu olan ailelerin gereksinimlerini ve bu gereksinimlerle ilgili etkenleri belirlemek amacıyla yapılmıştır. Araştırmanın evrenini 2011-2012 yılında Samsun İl sınırları içerisinde bulunan özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerine devam eden zihin engelli çocukların aileleri oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak Bailey ve Simeonsson tarafından geliştirilip, Sucuoğlu tarafından Türkçe'ye uyarlanan, Cavkaytar ve arkadaşları tarafından revize edilen Aile Gereksinimleri Belirleme Aracı kullanılmıştır. AGBA ve araştırmacı tarafından geliştirilen kişisel bilgi formu özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerine devam etmekte olan 443 zihin engelli çocuk ailesine uygulanmıştır.Araştırma sonucunda anne ve babaların en fazla bilgi gereksinimlerini ifade ettikleri ve gereksinimleri arasında farklılık olmadığı görülmüştür. Zihin engelli çocuğun yaşının, aylık gelir düzeyinin, ailedeki çocuk sayısının, zihin engeli düzeyinin, anne-babaların duygu durumlarının aile gereksinimleri üzerinde etkili unsurlar olduğu görülmüştür. Diğer yandan; anne-baba eğitim düzeyleri, anne-baba yaşı, zihin engelli çocuğun cinsiyeti, engelli ikinci çocuk olup olmama durumu, eşlerde engel olup olmama durumu, yakın akrabalarda başka engelli birey olup olmama durumu, çocuğun engeline yönelik aile eğitim katılım durumu değişkenlerinin aile gereksinimleri üzerinde önemli düzeyde etkilerinin olmadığı saptanmıştır. Elde edilen bulgular literatür doğrultusunda yorumlanmış ve önerilerde bulunulmuştur.Anahtar Sözcükler: Zihin Engelli Çocuk, Aile Gereksinimi, Ebeveyn, Özel Eğitim, İhtiyaç.

This research has been carried out in order to find out determine both the needs of the families with children who are mwntally handicapped and who are attending special education and rehabilitation centers and the variables related to these needs.In this research, the sample group consists of the families of the mentally handicapped children attending special education and rehabilitation centers in Samsun 2011-2012.In this research, the instrument used to collect data is ?Family Needs Survey? which was developed by Bailey and Simeonsson, adopted to Turkish by Sucuoğlu and revised by Cavkaytar et all Family Needs Survey and the personal information form which was developed by the researcher was applied to 443 families with mentally handicapped children who are attending special education and rehabilitation centers.The findings of the research suggest that parents state their needs information and that there weren?t any differences among their needs. It has been found out that the factors such as age of mentally handicapped children, monthly incomes of the families, the number of the children in the family, level of bein handicapped child, and parents? mental state influence on family needs.However, ıt has been determined that the variables such as parents? level of education,the ages of parents, gender of the mentally handicapped child, whether the family has a second mentally handicapped child, whether the couples have any handicaps, whether they have any close handicapped relative, who is mentally handicapped, the famil has taken part in the education related to then handicap of the child,did not have any significant influence on the family needs.The findings obtained have been evaluated and some suggestions have been made in accord with the literatüre.Keywords: Mentally handicapped child, Family needs, parents, special education,