Bosna-hersek'te Yürütülen 'tercihim Türkçe Projesi'ne İlişkin Öğrenci ve Öğretmen Görüşlerinin İncelenmesi

Abstract

Türkiye'de yaşanan ekonomik, askeri, sosyal, kültürel vb. gelişmeler, yabancıların Türk kültürü ve diline ilgisini arttırmaktadır. Bu nedenle son yıllarda Türkçenin yabancı dil olarak öğretimi çalışmaları hız kazanmıştır. Bu bağlamda Bosna-Hersek'te de Türk kültürünün tanıtımı ve Türkçenin öğretilmesi amacıyla 'Tercihim Türkçe Projesi' uygulanmaya başlamıştır. Günümüzde Bosna-Hersek'te, yaklaşık 7000 öğrenci Türkçeyi, seçmeli ya da zorunlu yabancı dil dersi kapsamında farklı kademelerdeki okullarda öğrenmektedir. Bu çalışmanın amacı, Yunus Emre Enstitüsünün Bosna-Hersek'te altı yıldır yürüttüğü 'Tercihim Türkçe Projesi' hakkında öğrencilerin ve öğretmenlerin görüşlerini değerlendirmektir. Çalışmada projenin ihtiyaca cevap verip vermediği, öğrencilerin Türkçe dersini seçme nedenleri, öğretmenlerin kullandıkları yöntem ve teknikler vb. çeşitli alt problemlere cevap aranmıştır. Çalışma grubu Mostar'da farklı kademelerde Türkçe dersini seçen 115 öğrenci ile Türkçe derslerini yöneten 30 öğretmenden oluşmaktadır. Projeyle ilgili öğretmen ve öğrenci görüşlerini ortaya koyan bu çalışma anket ve doküman incelemesi teknikleriyle yürütülmüştür. Evreni temsil eden öğretmen ve öğrenciler random yöntemiyle belirlenmiştir. Veri toplama aracı olarak kişisel bilgi formu, öğrenci ile öğretmen görüşlerini belirlemek için araştırmacı tarafından geliştirilen yarı yapılandırılmış görüşme formu ve anketten yararlanılmıştır. Verilerin analizinde betimsel istatistik tekniklerinden faydalanılmıştır. Çalışmanın sonucunda öğrencilerin Türkçe dersini seçmekteki başlıca nedenleri arasında Türk kültürünü ve Türkiyeyi tanımak, Türk arkadaş edinmek, Türk dizi ve filmlerini anlamak vb. yer almaktadır. Öğretmenler bu proje ile Boşnak ve Türk çocuklar arasında bağ kurulduğunu ifade ederken, öğrenciler de bu proje kapsamında yapılan etkinlikler sayesinde Türkçe öğrenme isteklerinin arttığını belirtmişlerdir. Bu çalışmadan elde edilen sonuçlara göre, 'Tercihim Türkçe Projesi'nin Bosna-Hersek'te kalıcılığı için tüm kurumlarca desteklenmesi, proje kapsamında öğretmenlerin sık aralıklarla hizmet içi eğitimlere alınması, kardeş okul projeleriyle öğrenci hareketliliği arttırılması, proje kapsamında öğrencilere sunulan etkinliklerin çeşitlendirilmesi önerilmektedir. Anahtar Sözcükler: Yabancılara Türkçe Öğretimi, Dil Öğretimi, Tercihim Türkçe Projesi, Bosna-Hersek.The recent economic, military, social and cultural developments in Turkey have intensified the interest of global community to Turkish culture and language. For this reason, studies on teaching Turkish as a foreign language have gained momentum in recent years. By the same token, 'Elective Turkish courses' has started to be implemented in order to promote the Turkish culture and teach Turkish in Bosnia and Herzegovina. Today, approximately 7000 students in Bosnia and Herzegovina learn Turkish in various schools as an optional or compulsory foreign language course. The aim of this study is to evaluate students and teachers' responses on 'Elective Turkish courses', which Yunus Emre Institute has been carrying out for six years in Bosnia and Herzegovina. The study asks the following questions: Does the project meets the needs of the target groups, why do students choose Turkish course, and what are the methods and techniques used by teachers. The study group consists of 115 students who study Turkish at different levels in Mostar and 30 teachers who lead their Turkish lessons. The data were collected through survey and document analysis. Random sampling is used to choose the sample. The data was collected through personal information form, semi-structured interviews and questionnaires. Descriptive statistics is used as the method of analysis. The study shows that, students choose Turkish lessons for several reasons: to get acquainted with the Turkish culture and Turkey, to make Turkish friends, to be able to understand Turkish TV series and movies. The teachers stated that this project established a bond between Bosnian and Turkish children, the students stated that the project improved their motivation to learn Turkish. The results suggest that the in order for the project to be permanent in Bosnia-Herzegovina all institutions should support it, related teachers should be given frequent in-service training, student mobility should be increased with sister school projects, and the project activities should be diversified. Keywords: Teaching Turkish as a Foreign Language, Language Education, Bosnia Herzegovina