Bulanık Mantık Temelli Hızlı Tüm Vücut Değerlendirmesi (Reba) İçin Yeni Bir Puanlama Sistemi: Vaka Çalışması

Abstract

Günümüz çalışma koşullarında karşılaşılan en yaygın mesleki hastalıklar arasında iş bağlı kas-iskelet sistemi rahatsızlıkları (KİSR) gelmektedir. KİSR ’nı önlemek için çalışanlarda oluşan zorlanmaların belirlenmesi gerekmektedir. Bu bağlamda geliştirilen ergonomik risk değerlendirme yöntemleri, çalışanı etkileyen fiziksel ve çevresel faktörleri inceleyerek oluşabilecek her türlü rahatsızlığın düzeltici önerilerle en aza indirilmesini sağlamaktadır. Ergonomik risk değerlendirme yöntemlerinin KİSR ’nı önlemede önemli rol oynayabileceği söylenebilir. Geleneksel ergonomik risk değerlendirme yöntemlerinde, çalışma esasında işe katılan uzuvların normal vücut duruşundan açısal sapmaları dikkate alınmaktadır. Bu tür yöntemler, farklı girdi değişkenleri için aynı risk puanını verdiğinden, girdi değişkenlerinin sonuç değeri üzerindeki etkisini ölçmek için yeterince hassas değildir. Bu çalışma, geleneksel REBA 'nın dezavantajlarını ortadan kaldırmak için bulanık kümeler yaklaşımını kullanarak geleneksel REBA için yeni bir puanlama sistemi olan Bulanık-REBA (F-REBA) ile daha hassas puanlamanın yapılması amaçlanmıştır. F-REBA yöntemi ile risk analizi gerçekleştirmek amacıyla Tablo A için dikkate alınan gövde, boyun ve ayak duruş poziyonları ve Tablo B için dikkate alınan üst kol, alt kol ve bilek pozisyonları ve oluşan esneme ya da gerilme durumlarına göre dilsel niteleyicilere dönüştürülerek MATLAB programı ile kural tabanı oluşturulmuştur. Oluşturulan kural tabanı ve durulaştırma işlemi ile daha hassas çıktı değerlerinin eldesi amaçlanmıştır. Elde edilen sonuçlar dikkate alındığında, bulanık REBA yönteminin çalışma esnasında oluşan esneme (fleksiyon) ve gerilme (ektansiyon) nedeniyle eklem yerlerinde oluşan açısal değişimlerin risk skorlarına olan etkisi daha hassas bir şekilde belirlenmiştir.