Mehmed Şefik Bey ve Hat Sanatındaki Yeri

Abstract

Bu çalışmada, XIX. yy.'da yaşamış, hatt-ı celîde adından söz ettiren Mehmed Şefîk Bey tanıtılmaya çalışılmıştır. Çalışma dört bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde; İlk olarak Arap yazısının kökeni aktarılmaya çalışılmış, ardından hat sanatının tanımı ve tarihi gelişimi, hat sanatında kullanılan yazı çeşitleri ve bu sanatta kullanılan bazı terimler hakkında bilgiler verilmiştir. İkinci bölümde; Hattat'ın hayatından, hocalarından ve talebelerinden bahsedilmiştir. Üçüncü bölümde, Mehmed Şefîk Bey'in tespit edilebilen eserleri; celî tabloları ve kitâbe yazıları, sülüs yazıları, sülüs-nesih kıt'aları, murakkaaları, hilye-i şerîfleri ve karalamaları her biri kendi içinde tarihi sıralama ile ele alınıp incelenmiştir. Dördüncü bölümde ise incelenen bu eserler, icra ettiği yöntem; yazı türleri, istif ve kullanılan formlar, harf anatomileri, harekeler, tezyinî ve mühmel işâretler, metin türleri, imza formları, tarih, malzeme ve işleniş ve süslemeler yönünden genel bir değerlendirilmeye tabi tutulmuştur.

In this study, Mehmed Şefîk Bey who lived in the XIX century and famed in the celî field were tried to be introduced. The study consists of four main chapters. In the first chapter, the origin of the Arabic script was tried to be explained. Later on, the definition and historical development of calligraphy, the types of scripts used in calligraphy and some terms used in this art were explained. In the second part, The calligrapher's personality, his teachers and students were introduced. In the third part, the works of Mehmed Şefîk Bey; his big paintings and inscriptions, thuluth writings, thuluth-nashy kıt'as, murakkaas, hilye-i sheriffs and scratcheds were tried to be introduced in historical order. In the fourth chapter, these works were examined in terms of the method he performed, types of the script, the compositions and forms used, the letter anatomies, movements, decorative and inactive signs, text types, signature forms, date recording, materials and processing, illuminating signs.