Trabzon Vilayeti'nde Kaçakçılık (1855-1908)

Abstract

Trabzon Vilayeti'nin Orta ve Doğu Karadeniz sahil yerleşkelerini içine alan idari taksimatı nedeniyle tarihi süreç boyunca uluslararası ticarette söz sahibi bir konuma sahip olduğu belirtilebilir. Bu konumu sayesine Mezapotamya'nın iki önemli ticari üssü olan Bağdat ve Diyarbakır'ın yanı-sıra Kayseri-Şam-Halep bölgelerine de ulaşan Tebriz hattının ticari değer taşıyan ürünlerinin Karadeniz'e civar ülkelere transferinde vazgeçilmez bir çıkış limanı olarak kabul görmüştür. Bölgenin bu önemi, stratejik niteliği ve komşu devletlerin kaliteli ürünleri dolayısıyla kaçakçıların ilgi odağı haline gelmiştir. Osmanlı klasik döneminde Karadeniz'in bir iç deniz halinde bulunması kaçakçılık faaliyetlerini kısıtlamıştır. XIX. yüzyılda Karadeniz'in bu hüviyetinin değişmesi, uluslararası ticarete açılması ve ticari metalardaki yasaklamaların artması sonrasında kaçakçılık faaliyetlerinde bir artış meydana gelerek kaçakçıların yöntem ve teknikleri değişme ve gelişme göstermiştir. Çalışma alanımız olan 1885-1908 tarihleri, Osmanlı Dağılma dönemine etki eden ve dağılmayı hızlandıran pek çok amile konu olmuştur. Bu amiller arasında cereyan eden ekonomik yaptırım, toplumsal çözülme ve siyasal çekişmelerde var olan kaçakçılık olgusunun bu amillerden farklı olarak bir amil teşkil olabileceği sorunsalı Trabzon Vilayeti'nde kapsamında ifade edilmeye çalışılmıştır.

Trabzon province consists of central and eastern black sea coasts. The province of Trabzon has influenced international trade due to its geographical location throughout history. The two major commercial bases of mezapotamia, Baghdad and Diyarbakir, as well as the Kayseri-Damascus-Aleppo regions, reaching the Black Sea to the countries of the Black Sea region of the value of the products carrying a commercial value is recognized as an indispensable exit port. This importance of the region, the priority and quality products of neighboring states have become the focus of smugglers. The presence of the Black Sea as an inland sea in the ottoman classical period restricted the activities of smuggling. In the 19th century, there was an increase in smuggling activities after the black sea changed its position, opened up to international trade and banned commercial goods. As a result of these changes, the methods and techniques of smugglers have changed and improved. Our field of study, dated 1885-1908, contains many reasons influencing the ottoman disintegration period and accelerating disintegration. Among these reasons, economic sanctions, social dissolution and political conflicts may be a reason for smuggling. This problem is tried to be expressed in the province of Trabzon.