Fındığın Tepe Daldırması Yöntemi İle Çoğaltılması

Abstract

Bu tez çalışması 2013 ile 2015 yılları arasında, OMÜ Ziraat Fakültesine ait Kurupelit Yerleşkesi'inde yürütülmüştür. Çalışmada Tombul, Palaz, Foşa, Cavcava, Uzunmusa, Kalınkara, İncekara ve Sivri fındık çeşitlerinin tepe daldırması yöntemi ile çoğaltılma performanslarının belirlenmesi amaçlanmıştır. Ana bitki olarak 5-6 adet gövde bulunan 6 yaşlı ocaklar ve ocak başına 20 adet genç sürgün kullanılmıştır. Araştırma 2 yıl üst üste aynı ana bitkiler üzerinde tekrarlanmıştır. İlk yıl kontrol, tomurcuk koparma, kabuk alma ve boğma uygulamaları yapılmış, ikinci yıl kontrol, kabuk alma + boğma ve IBA + boğma uygulanmıştır. İncelenen fidan gelişimi ve köklenme özellikleri bakımından Tombul, Palaz, Foşa ve Kalınkara en yüksek sonuçlara sahip olmuşlardır. Uygulamalar arasında en yüksek etkiyi ise boğma göstermiştir. Uygulamaların çeşitler üzerindeki etkisi çeşit x uygulama kombinasyonlarına göre değişim göstermiştir. Köklenme oranı %14.44 ile %80, köklenme değeri 1.08 ile 4.533, primer kök sayısı 3.17 adet ile 38.97 adet, primer kök uzunluğu 6.44 cm ile 25.53 cm, yaş kök ağırlığı 0.307 g ile 9.556 g, kuru kök ağırlığı 0.183 g ile 4.378 g, fidan boyu 49.65 cm ile 122.65 cm, fidan çapı 6.01 mm ile 11.11 mm, gövde boğum sayısı 11.60 adet ile 28.26 adet, yaş gövde ağırlığı 9.43 g ile 74.35 g, kuru gövde ağırlığı 4.78 g ile 39.37 g ve yaprak alanı 56.15 cm2 ile 126.06 cm2 arasında değişmiştir. Çalışmada 2013-2014 döneminde büyük oranda başarı elde edilmiş ancak 2014-2015 döneminde fidan gelişimi ve kök kalitesi düşük olmuştur. 2014-2015 döneminde birkaç kombinasyon hariç genel olarak dikime uygun kalitede fidan elde edilememiştir.

This thesis study has been conducted between 2013 and 2015 at Kurupelit Campus of Ondokuz Mayıs University, Agriculture Faculty. The objective of this study was to determine the propagation performance of the hazelnut cultivars; Tombul, Palaz, Foşa, Cavcava, Uzunmusa, Kalınkara, İncekara and Sivri by mound layering (stooling). 6 old bushes with 5-6 stools are used as stock plants and 20 stool shoots are used per bush. This research has been repeated on the same stock plants two years in a row. In the first year, control, bud removal, bark removal and girdling treatments have been conducted. In the second year, control, bark removal + girdling and IBA + girdling have been applied. In terms of rooting and stool shoot development traits that are examined, Tombul, Palaz, Fosa and Kalinkara cultivars has had the highest results. Gridling treatment has performed the highest effect among all other treatments. The treatments have had various effects depending on the cultivars and treatment combinations. Rooting percentage has varied between 14.44% and 80%, rooting grade has varied between 1.08-4.533, primary root number has varied between 3.17 and 38.97, primary root length has veried between 6.44cm and 25.53cm, fresh root weight has varied between 0.307g-9.556g, dry root weight has varied between 0.183 g and 4.378 g, shoot length has varied between 49.65 cm and 122.65 cm, shoot diameter has varied between 6.01 mm ile 11.11 mm, bud number has varied between 11.60 and 28.26, fresh shoot weight has varied between 9.43 g and 74.35 g, dry shoot weight has varied betweeen 4.78 g and 39.37 g and the leaf area has varied between 56.15 cm2 and 126.06 cm2. In the study, great success has been achieved during 2013-2014 period however stool shoot development and root quality has been low and good quality stool shoot for planting could not be obtained during 2014-2015.