Koyunlarda Çiçek ve Ektima Hastalıklarında Deri Lezyonlarının Patolojik ve İmmunohistokimyasal Yöntemle Karşılaştırılması

Abstract

Bu çalışma ile koyun çiçeği ve bulaşıcı ektima hastalıklarının histopatolojik özellikleri ile bu hastalıklara karşı konak savunma sisteminin verdiği yanıtlardaki farklılıklar histokimyasal ve immunohistokimyasal yöntemlerle araştırıldı. Elde edilen bulguların, bu hastalıkların tanı, tedavi ve korunması konularında etkili yeni stratejilerin geliştirilmesine yönelik ihtiyaca cevap vermesi amaçlandı. Çalışmada, Tarım ve Orman Bakanlığı'na bağlı Samsun Veteriner Kontrol Enstitüsü'ne koyun çiçeği ve bulaşıcı ektima şüphesiyle gönderilen örnekler kullanıldı. Bu örneklerden Real Time PCR yöntemi ile hastalık pozitif olan 10'ar adet dudak ve ağız mukozasını içeren örnek seçildi. Her iki hastalıkta oluşan lezyonlar histokimyasal boyama ile gösterilirken konakta oluşan immun yanıtta görev alan bazı yangı hücreleri immunohistokimyasal yöntemle karşılaştırmalı olarak incelendi. Histopatolojik incelemelerde, koyun çiçeği hastalığında epidermiste intraepidermal vezikül ve püstül oluşumları ile epidermis ve kıl köklerinde bu hastalığa özel koyun çiçeği hücrelerine eozinofilik intrasitoplazmik inklüzyon cisimciklerinin eşlik ettiği aynı zamanda dermiste arteriol ve postkapillar venüllerde vaskülit tespit edildi. Ektima hastalığında epidermis ve mukozada üzeri hiperkeratotik kabuk ile kaplı erozyon ve ülser ile daha az sayıda eozinofilik intrasitoplazmik inklüzyon cisimcikleri belirlendi. Her iki hastalıkta da epidermis ve dermiste nötrofil, lenfosit, makrofaj ve plazma hücrelerinin bulunduğu yangı hücre infiltrasyonları gözlendi. İmmunohistokimyasal incelemelerde CD3, CD4, CD14 ve CD79a belirteçleri kullanılarak lezyonlu bölgelerde bu belirteçleri eksprese eden hücre sayıları belirlendi. Ektima hastalığında CD3+ lenfositlerin yoğunluğunun koyun çiçeği hastalığından istatistiksel olarak anlamlı derecede fazla olduğu (P<0,05), ilave olarak her iki hastalıkta CD3+ lenfosit sayısının CD4+, CD14+ ve CD79a+ hücre sayısından istatistiksel olarak anlamlı düzeyde fazla olduğu belirlendi (P<0,05). Sonuç olarak, bu çalışma ile koyun çiçeği ve bulaşıcı ektima hastalıklarında konakta gelişen immun cevapların benzerlik ve farklılıkları ortaya konarak, bu hastalıklara karşı geliştirilecek yeni tanı, tedavi ve korunma stratejilerine katkı sağlayacağı düşünülmektedir.In this study, the histopathological features of sheep pox and contagious ecthyma diseases and the differences in the responses of the host defense system against these diseases were investigated by histochemical and immunohistochemical methods. The findings were aimed at responding to the need for developing effective new strategies in the diagnosis, treatment and prevention of these diseases. In the study, samples sent to Samsun Veterinary Control Institute affiliated to the Ministry of Agriculture and Forestry with suspicion of sheep pox and contagious ecthyma were used. From these samples, 10 samples containing lip and oral mucosa that were disease positive with the Real Time PCR method were selected. While the lesions formed in both diseases were shown with histochemical staining, some inflammatory cells that take part in the immune response formed in the host were examined comparatively with the immunohistochemical method. In histopathological examinations, intraepidermal vesicle and pustule formations in the epidermis and eosinophilic intracytoplasmic inclusion bodies accompanying sheeppox cells specific to this disease in the epidermis and hair follicles were detected, as well as vasculitis in the arterioles and postcapillary venules in the dermis. In ecthyma disease, erosions and ulcers covered with hyperkeratotic crust and fewer eosinophilic intracytoplasmic inclusion bodies were detected in the epidermis and mucosa. In both diseases, inflammatory cells (neutrophils, lymphocytes, macrophages and plasma cells) were observed to be dense in the epidermis and dermis. CD3, CD4, CD14 and CD79a markers were used in immunohistochemical examinations, and the number of cells expressing these markers in the lesioned areas was determined. It was determined that the density of CD3+ lymphocytes in ecthyma disease was statistically significantly higher than in sheeppox disease (P<0.05), and in addition, the number of CD3+ lymphocytes was statistically significantly higher than the number of CD4+, CD14+ and CD79a+ cells in both diseases (P<0.05). In conclusion, it is thought that this study will contribute to the new diagnosis, treatment and prevention strategies to be developed against these diseases by revealing the similarities and differences of the immune responses developed in the host in sheep pox and infectious ecthyma diseases.