Septorinoplasti Cerrahisinin Sese Olan Etkisinin Objektif ve Subjektif Yöntemlerle İncelenmesi

Abstract

Bu araştırmada septorinoplasti cerrahisi olan bireylerin ses özelliklerinin algısal, aerodinamik ve akustik yöntemler kullanılarak incelenmesi hedeflenmiştir. Araştırmamız septorinoplasti cerrahisi olan ve olmayan bireyler arasında grup içi ve gruplar arası ön test son test deneysel araştırma deseni şeklinde tasarlanmıştır. Araştırmanın bağımsız değişkeni septorinoplasti cerrahisidir. Araştırmanın bağımlı değişkeni maksimum fonasyon süresi (MFS), s/z oranı, NOSE skoru, sesle ilgili yaşam kalitesi ölçeği (SİYKÖ), ses yorgunluğu ölçeği (SYÖ), PRAAT ve DŞİ skorlarından elde edilen akustik parametrelerdir. Katılımcıların değerlendirme süreci Amasya Sabuncuoğlu Şerefeddin Eğitim ve Araştırma Hastanesi'nde yapılmıştır. Araştırmanın istatistiksel analizinde IBM SPSS V23 kullanılmıştır. Yapılan analizler sonucunda septorinoplasti cerrahisi olan bireylerin MFS ortalamaları sağlıklı bireylere göre daha düşük bulunmuş, s/z ortalamaları arasında da fark bulunamamıştır. Septorinoplasti cerrahisi olan bireylerin F0, jitter, NHR, HNR ve F4 formant değeri ile kontrol grubundaki bireyler arasında fark bulunamamıştır. Shimmer değerleri ve F3 formant değeri ise cerrahi grubunda anlamlı olarak daha yüksek bulunmuştur. Septorinoplasti olan bireylerin cerrahi öncesi ve sonrası 1. ve 3. ay değerlendirmelerinde F0, jitter, shimmer, NHR, HNR, F3 ve F4 formant değerlerinde anlamlı fark olmamıştır. Septorinoplasti olan bireylerin GRBAS ortalamaları kontrol grubundaki bireylerden yüksek bulunmuştur. Kontrol grubunda SYÖ ve NOSE skoru değerleri daha düşük, SİYKÖ değerleri daha yüksek bulunmuştur. Bu bulgular göz önüne alındığında araştırmanın sonucu septorinoplasti cerrahisi bireylerin ses özelliklerini olumsuz yönde etkilememekte yaşam kalitelerini arttırmaktadır.This study aimed to examine the voice characteristics of individuals who had septorhinoplasty surgery using perceptual, aerodynamic, and acoustic methods. We designed our research as an intra-group and inter-group pre-test post-test experimental design, comparing individuals with and without septorhinoplasty surgery. The independent variable of the study is septorhinoplasty surgery. The dependent variable of the study is acoustic parameters obtained from maximum phonation time (MPT), s/z ratio, NOSE score, voice-related quality of life scale (V-RQOL), voice fatigue index (VFI), PRAAT, and DSI scores. The assessment procedures of the participants were carried out at Amasya Sabuncuoğlu Şerefeddin Training and Research Hospital. IBM SPSS V23 was used in the statistical analysis of the research. As a result of the analysis, the MPT averages of individuals who had septorhinoplasty surgery were lower than healthy individuals, and no difference was found between the s/z averages. No difference was found between the F0, jitter, NHR, and HNR values of individuals who had septorhinoplasty surgery and the individuals in the control group. Shimmer values were found to be significantly higher in the study group. There was no difference between the F0, jitter, NHR, HNR, and F4 formant values of individuals who had septorhinoplasty surgery and the control group. Shimmer values and F3 formant values were found to be significantly higher in the surgery group. There was no significant difference in F0, jitter, shimmer, NHR, HNR, F3 and F4 formant values in the 1st and 3rd month evaluations of individuals who had septorhinoplasty before and after surgery. GRBAS averages of individuals who had septorhinoplasty were found to be higher than individuals in the control group. VFI and NOSE score values were found to be lower and V-RQOL values were higher in the control group. Considering these findings, the conclusion of the study is that septorhinoplasty surgery does not negatively affect the voice characteristics of individuals and increases their quality of life.