Türkiye'de Yeni Bir İstilacı Polifag Zararlı, Kahverengi Kokarca [Halyomorpha Halys (Stål, 1855) (Hemiptera: Pentatomidae)]'ya Karşı Bazı İnsektisitlerin Etkinliğinin Araştırılması

Abstract

Türkiye'de Kahverengi kokarca olarak isimlendirilen Halyomorpha halys (Hemiptera: Pentatomidae); Uzak Doğu (Çin, Japonya, Tayvan ve Kore) kökenli, tarımsal üretimde önemli derecede zarara neden olan ve yaklaşık 300 bitki türünde beslenebilen polifag ve istilacı bir zararlıdır. Son yıllarda dikkatleri üzerine çeken bu zararlı, Türkiye'de ilk olarak 2017 yılında İstanbul'da gözlemlenmiş ve asıl zararını Artvin ili Kemalpaşa ilçesinde meydana getirmiştir. Zararlı, özellikle Karadeniz ve Marmara Bölgeleri başta olmak üzere Türkiye'nin farklı bölgelerinde yayılış göstermektedir. Zararlının çok sayıda konukçusu bulunurken, bunların içerisinde fındık bitkisi önemli bir yer tutmaktadır. Fındık, dünya genelinde üretim ve ticareti yapılan önemli tarımsal ürünlerin arasında yer almaktadır. Türkiye, Dünya fındık üretiminde ve ihracatında en üst sırada bulunmaktadır. Yapılan bu çalışmada, önemli bir fındık zararlısı olan H. halys'ın erginlerine karşı günümüzde kullanılan ruhsatlı insektisitlerin etkinliği değerlendirilmiştir. Çalışmada 5 aktif maddenin (Acetamiprid, Deltamethrin, Alpha Cypermethrin, Chlorantroniliprole ve Gamma-cyhalothrin) 3'er farklı uygulama dozlarının zararlı üzerindeki insektisidal aktivitesi, 10 günlük uygulama süresince takip edilmiştir. Çalışmada Acetamiprid'in 2.5, 1.25 ve 0.625 ml/5 lt su dozları, Alpha Cypermethrin'in 1, 0.5 ve 0.25 ml/5 lt su dozları, Chlorantraniliprole'in 3, 1.5 ve 0.75 ml/5 lt su dozları, Deltamethrine'nin 3, 1.5 ve 0.75 ml/5 lt su dozları ve Gamma-cyhalothrin'nin 3.75, 1.875 ve 0.9375 ml/5 lt su dozları laboratuvar koşullarında H. halys ergin bireylerine uygulanmıştır. Yapılan çalışma sonucunda Deltamethrine, Alpha Cypermethrin ve Gamma-cyhalothrin'in tavsiye dozları zararlı üzerinde oldukça yüksek insektisidal etkinlik göstermiştir (%96, %94 ve %92). Zararlı üzerindeki ölüm oranları kıyaslandığında; bu üç etken maddeyi sırasıyla Chlorantraniliprole ve Acetamiprid takip etmektedir. Çalışma sonunda Deltamethrine, Alpha Cypermethrin ve Gamma-cyhalothrin'in H. halys üzerinde yüksek insektisidal etki gösterdikleri belirlenerek bu ürünlerin fındık zararlılarının mücadelesinde oldukça umut verici bir görünümde olduğu tespit edilmiştir.Halyomorpha halys (Hemiptera: Pentatomidae), is a polyphagous and invasive pest that originates in the Far East (China, Japan, Taiwan and Korea), causes significant damage to agricultural production and can feed on approximately 300 plant species. This pest, which has attracted attention in recent years, was first observed in Istanbul in 2017 in Turkey and caused its main damage in the Kemalpaşa district of Artvin province. The pest spreads in different regions of Turkey, especially in the Black Sea and Marmara Regions. While the pest has many hosts, hazelnut plant has an important place among them. Hazelnut is among the important agricultural products that are produced and traded throughout the world. Turkey is in the top rank in the world hazelnut production and export. In this study, the effectiveness of currently used licensed insecticides against the adults of H. halys, an important hazelnut pest, was evaluated. In the study, the insecticidal activity of 3 different application doses of 5 active substances (Acetamiprid, Deltamethrin, Alpha Cypermethrin, Chlorantroniliprole and Gamma-cyhalothrin) on the pest was followed during the 10-day application period. In the study: 2.5, 1.25 and 0.625 ml/5 lt water doses of Acetamiprid; 1, 0.5 and 0.25 ml/5 lt water doses of Alpha Cypermethrin; 3, 1.5 and 0.75 ml/ 5lt water doses of Chlorantraniliprole; 3, 1.5 and 0.75 ml/5 lt water doses of Deltamethrine; and 3.75, 1.875 and 0.9375 ml/5 lt water doses of Gamma-cyhalothrin were investigated to H. halys adult individuals under laboratory conditions. As a result of the study, full doses of Deltamethrine, Alpha Cypermethrin and Gamma-cyhalothrin showed very high insecticidal efficacy on the pest (96%, 94% and 92%). When the mortality rates on the pest are compared; These three active ingredients are followed by, Chlorantraniliprole and Acetamiprid, respectively. At the end of the study, it was determined that Deltamethrine, Alpha Cypermethrin and Gamma-cyhalothrin showed high insecticidal effects on H. halys and it was determined that these products have a very promising appearance in the control of hazelnut pests.