Artvin'in Kültürel Tarihinde Türk İzleri

Abstract

Doğu Karadeniz Bölgesi tarih boyunca farklı toplumların ve kültürlerin etkisi altında kalmış bir bölgedir. Anadolu'nun Kafkasya noktasıyla buluştuğu coğrafyada yer alan Artvin de stratejik açıdan önemli bir konumdadır. Göç güzergâhı üzerinde bulunması ve tabii yolların kesiştiği mevkide olması nedeniyle asırlardır farklı milletlerin egemenliği altında kalmıştır. Özellikle Türk kültürlü halkların uğrak noktası olan bu coğrafya, tabii olarak zengin bir birikimi bünyesinde barındırır. Çalışmamızda tespit edebildiğimiz kadarıyla Oğuz ve Kıpçak topluluklarının inanç sistemi, yörenin halk kültüründe ve inanışlarında etkin olmuştur. Bunu ortaya koyarken de bölgede bulunan birtakım maddi kalıntılar, ağız yapısı, insan hayatının önemli safhaları olan doğum, evlenme ve ölüm ile ilgili kadim Türklerin inanışları, halk bilimi, halk kültüründen yararlanılmıştır. Bugüne kadar yapılan çalışmalarda Artvin'in kültürel dokusuna dair bulguların yetersiz olduğu açıktır. Siyasî açıdan doyurucu bazı bilgiler olsa da kültürel boşluk göze çarpmaktadır. Elde edilen veriler ışığında, değişik kavimlere ev sahipliği yapması farklı kültürleri benimseyip günümüze kadar getirmesi, Artvin'in kültürel tarihini zenginleştirmiştir. Katmanlaşmanın derin ve çeşitliliğin yoğun olduğu halk kültürü, çok farklı coğrafyalara yayılan Türklerle benzerlik göstermektedir. Yakın zamanda keşfedilen bazı arkeolojik kalıntılar, duvar resimleri gibi bulgular da belirtmek istediğimiz bu izleri kanıtlar niteliktedir. Karadeniz'in kuzeyinden gelen eski Türk kavimleri, coğrafi şartlardan dolayı Çoruh havzasına yerleşmişlerdir. Bu vesileyle de kültürümüzün mazisini eski çağlara kadar uzatmak ve o dönemlerde aramak doğru bir yaklaşım olacaktır. Tarihsel süreç içerisinde Artvin tarihini incelerken, Anadolu'nun Kafkasya ile bütünleştiği bölgenin tarihi anlatımı içinde irdelenmesi gerekir. Artvin'in tarihi, içinde yer aldığı bölge tarihini bir parçasıdır. Bu durum göz önüne alınarak konu izah edilmeye çalışılmıştır. Bölgedeki Türk varlığının tarihi derinliği ortaya çıkarılmış, kadim Türklerden kalma izler belirlenmiştir.Eastern Anatolia Region is a region that has been effected by different societies and cultures throughout the history. Artvin, located at the geography where Anatolia meets with Caucasia is at a strategically special position. It has been sovereigned for centuries by various nations because of being located at the route of migration. This geography, that has been the frequent destination of the Turkish cultured nations, embodies a naturally rich accumulation. As we can identify, the belief system of the Oghuz and Kıpcak societies effected the folk culture and the believes of the region. While revealing this, it has been benefited from the physical remains, dialect, old Turkis believes abouth birth, marrying and death that are important phases in human life. According to the studies done up to today, it is clear that the findings about Artvin's cultural tissue are inefficient. Cultural gap draws the attention even if there is saturatinh political information. In the light of the available data, hosting various races, adopting different cultures and bringing them until today has been enriching Artvin's cultural history. Folk culture, which has got deep layering and intense variety, resembles Turks, who spread to various geographies. Findings such as recently discovered remains, wall pictures prove the evidences we want to the state. Old Turkish tribes which came from the North Black Sea settled into Çoruh basin due to the geographical conditons. For this reason, it will be a righta approach to extend our culture to the old ages and to search it in those eras. While researching Artvin's history, it is essential to examine it in the history of the region intersecting Anatolia and Caucasia. Artvin's history is a part of the history of the region where it is located. The history of Turkish being has been revealed and evidences from old Turks has been identified.