Amasya İl Merkezinde Geç Dönem Kamu Yapıları (1848-1947)

Abstract

Amasya, tarihsel süreç içerisinde sürekli iskan edilmiş bir şehirdir. Gerek Anadolu Selçuklu, gerekse Osmanlı idaresi altında da yoğun imar faaliyetlerinin gerçekleştirildiği bir şehir olmuştur. Bu durum Osmanlı Devleti'nin son yıllarında ve Cumhuriyet tarihinin ilk yıllarında da devam etmiş, dönemin idari ve sosyal ihtiyaçlarını karşılayacak kamu yapıları inşa edilmiştir.Tanzimat hareketlerinin getirmiş olduğu yeni idare sistemleri ile paralel olarak ihtiyaç duyulan yeni yönetim binaları, özellikle 19.yüzyılın ikinci yarısında, tüm Osmanlı eyaletlerine yayılmış, birçok kentte kamu binaları hızla inşa edilmiştir. Böylece merkezden uzak olan kentlerin yönetiminin daha pratik hale getirilmesi amaçlanmıştır. Tez kapsamında ele alınan Amasya'daki kamu yapıları da bu amaç doğrultusunda inşa edilmiş yapıları içermektedir. Bu kapsamda ele alınan yapılar; Amasya Hükümet Konağı, Belediye Eski Binası, Saat Kulesi, Kılıçarslan Mektebi, Adliye Eski Binası, İstasyon Binası ve Saraydüzü Kışlası, mimari yönden ele alınmış ve şehir içerisinde konumları göz önünde bulundurularak, şehrin gelişimine olan katkısı değerlendirilmiştir. İncelenmiş olan yapıların dışında, günümüze ulaşamayan bazı kamu binaları, doküman yetersizliği sebebiyle inceleme dışında bırakılmıştır. Anahtar Kelimeler: Amasya, Kamu Yapıları, Mimarlık, Osmanlı Mimarlığı, Cumhuriyet Mimarlığı.

The new government buildings which were needed in parallel with new management systems introduced by Tanzimat revolutions spread to all Ottoman states especially after the second half of the 19th century and public buildings were built in every Ottoman state in a very short time. In this way, it was aimed to make the management of far cities from centrum more practical.This master thesis studies public buildings in Amasya which were built for this purpose. Amasya has always been inhabited in historical periods. This city was not only under Seljuks directorships settlement but also Ottomans too. This construction continued during the last period of Ottoman and the early period of Republic. In these periods, a lot of public buildings ? to provide for the public and management needs- were built.In this context, the master thesis contains these public buildings: Amasya Hükümet Konağı, Belediye Eski Binası, Saat Kulesi, Kılıçarslan Mektebi, Adliye Eski Binası, İstasyon Binası and Saraydüzü Kışlası. These public buildings were studied for their contribution to the development of the city by taking their architectural features and locations into consideration. Unfortunately, some public buildings were excluded in this master thesis because of the lack of document and proof. Key Words: Amasya, Public Buildings, Architecture, Ottoman Architecture, Republic Architecture.