Postpartum Dönemde Annelerin Bebek Bakımına Yönelik Obsesif Kompulsif Davranışlarının Postpartum Depresyon ve Yaşam Kalitesi ile İlişkisi

Abstract

Amaç: Bu araştırma postpartum dönemde annelerin bebek bakımına yönelik obsesif kompulsif davranışlarının postpartum depresyon ve yaşam kalitesi ile ilişkisini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Yöntem: Araştırma tanımlayıcı tasarımda yapılmıştır. Araştırmanın evrenini Karadeniz Bölgesinde bir ildeki 7 aile sağlığı merkezine 1 Eylül 2023- 30 Nisan 2024 tarihlerinde başvuran anneler oluşturmuştur. Örneklemini ise belirtilen tarihler arasında başvuran dahil edilme kriterlerini karşılayan 308 anne dahil edilmiştir. Veriler 'Kişisel Bilgi Formu', 'Doğum Sonrası Dönemde Annelerin Bebek Bakımına Yönelik Obsesif Kompulsif Davranışları Ölçeği', 'Edinburgh Postpartum Depresyon Ölçeği' ve 'Doğum Sonu Yaşam Kalitesi Ölçeği' kullanılarak yüzyüze toplanmıştır. Verilerin analizi R-Project yazılımı ile yapılmıştır. Verilerin değerlendirmesinde; korelasyon analizinde Sperman korelasyon katsayısı kullanılmıştır. Yol analizi modelleri lavaan paketi ile uygulanmış ve tüm görselleştirmeler ggplot2 ile yapılmıştır. Bulgular: Doğum Sonrası Dönemde Annelerin Bebek Bakımına Yönelik Obsesif Kompulsif Davranışları Ölçeği toplam puan ortalaması 24.100 ± 8.330, Edinburgh Postpartum Depresyon Ölçeği toplam puan ortalaması 9.940 ± 6.370, Doğum Sonu Yaşam Kalitesi Ölçeği toplam puan ortalaması 21.430 ± 4.140 olarak saptanmıştır. Araştırma bulgularına göre annelerin obsesif kompulsif davranışları, postpartum depresyon ve yaşam kalitesi düzeyleri orta düzeyde bulunmuştur. Postpartum dönemde annelerin bebek bakımına yönelik obsesif kompulsif davranışları ile yaşam kalitesi düzeyleri arasında istatistiksel açıdan anlamlı bir ilişki bulunmamıştır. Annelerin bebek bakımına yönelik obsesif kompulsif davranış bozuklukları ile postpartum depresyon düzeyleri arasında da pozitif ve anlamlı bir ilişki mevcuttur. Sonuç: Annelerin bebek bakımına yönelik obsesif kompulsif davranışları yaşam kalitesini etkilemediği, ancak postpartum depresyon üzerinde etkisi olduğu bulunmuştur. Anahtar Sözcükler: Ebelik Bakımı, Ebe, Postpartum Depresyon, Postpartum Dönem, Obsesif Kompulsif Davranışlar, Yaşam KalitesiObjective: This study was conducted to determine the relationship between mothers' obsessive-compulsive behaviors regarding infant care, postpartum depression, and quality of life during the postpartum period. Method: A descriptive design was used in the study. Mothers who applied to seven family health centres in a Black Sea Region province between September 1, 2023, and April 30, 2024, made up the study population. During the designated dates, 308 mothers who met the inclusion criteria were included in the sample. In-person data collection was conducted using the 'Personal Information Form,' the 'Obsessive-Compulsive Behaviours of Mothers Regarding Infant Care Scale,' the 'Edinburgh Postpartum Depression Scale,' and the 'Postpartum Quality of Life Scale.' R-Project were used to analyse the data. Spearman's correlation coefficient was utilised for correlation analysis. The Lavaan package was used to apply path analysis models, and ggplot2 was used to construct all visualisations. Findings: The average score on the Edinburgh Postpartum Depression Scale was 9.940 ± 6.370, the average score on the Obsessive-Compulsive Behaviours of Mothers Regarding Infant Care Scale was 24.100 ± 8.330, and the average score on the Postpartum Quality of Life Scale was 21.430 ± 4.140. The results showed that mothers' quality of life, postpartum depression, and obsessive-compulsive behaviours were all at a moderate level. There was no statistically significant correlation between mothers' quality of life and their obsessive-compulsive behaviours related to caring for their infants. Nonetheless, a positive and significant correlation was found between postpartum depression levels and mothers' obsessive-compulsive behaviours related to baby care. Conclusion: It was determined that while obsessive-compulsive behaviours related to caring for infants have an effect on postpartum depression, they do not have an effect on mothers' quality of life. Keywords: Midwifery Care, Midwife, Postpartum Depression, Postpartum Period, Obsessive-Compulsive Behaviours, Quality of Life