Orta Karadeniz Bölgesi Seralarındaki Kök-Ur Nematodu (Meloidogyne Spp.) Populasyonları Üzerinde Araştırmalar

Abstract

Sebze yetiştirilen seralarda önemli verim kayıplarına neden olan kök-ur nematodları (Meloidogyne spp.) ile mücadele için türlerin tanımlanması gereklidir. Bu çalışmada, Orta Karadeniz Bölgesi seralarında surveyler yapılarak, kök-ur nematodlarının yayılış ve bulaşıklık oranı belirlenmiştir. Sera alanlarını temsil eden urlu köklerden alınan 1 yumurta kümesi kullanılarak saflaştırılan 90 populasyon, morfolojik (genital alan morfolojisi), biyokimyasal (esteraz fenotipi) ve moleküler (türe özgü primerler ile PCR) yöntemlerle teşhis edilmiştir. Kök-ur nematodu populasyonlarının dayanıklı (Mi geni taşıyan) ve hassas domates çeşitlerindeki üreme yetenekleri kontrollü sera koşullarında saksı denemeleri ile belirlenmiştir. Bölgede incelenen 414 seranın % 39,61'inin (164 sera) kök-ur nematodu ile bulaşık olduğu tespit edilmiştir. Bulaşıklık oranının en yüksek olduğu il Samsun (% 46,67) olup, bunu sırasıyla % 43,33 ile Ordu ve % 41,38 ile Sinop izlemiştir. Survey yapılan diğer illerden Tokat % 30,23, Çorum % 30 ve Amasya % 25,81 oranında bulaşık bulunmuştur. Morfolojik, biyokimyasal ve moleküler yöntemlerden elde edilen sonuçlar birlikte değerlendirilerek yapılan teşhis çalışmasında, populasyonların 38'i M. arenaria (% 42,22), 37'si M. ethiopica (% 41,11), 11'i M. javanica (% 12,22) ve 4'ü M. incognita (% 4,44) olarak belirlenmiştir. M. arenaria, M. incognita ve M. javanica'ya dayanıklılık sağlayan Mi geninin, M. ethiopica türüne de dayanıklı olduğu konukçu testi çalışmaları ile tespit edilmiştir. Populasyonların dayanıklı domates çeşidindeki üreme yeteneği ve virulenslik durumu, hassas domates çeşidindeki üreme yeteneği ile kıyaslanarak değerlendirilmiştir. M. incognita'dan 1 populasyon ve M. ethiopica'dan 4 populasyon, dayanıklı bitkide üreme yeteneğine sahip olan virulent populasyonlar olarak saptanmıştır.The identification of root-knot nematode species (Meloidogyne spp.) that cause serious yield losses in greenhouse-grown vegetables crops are required for their management. In this study, surveys of greenhouse were carried out in the Middle Black Sea Region and the distribution and infestation rates of root-knot nematodes were determined. Pure cultures were obtained using infested roots collected from different greenhouses. 90 populations were identified by morphological (perineal pattern morphology), biochemical (esterase phenotype) and molecular (PCR with species-specific primers) techniques. Reproductive ability of root-knot nematode populations on resistant (carrying Mi gene) and susceptible tomato cultivars were determined by pot experiments in a controlled greenhouse. 39,61% (164) out of 414 greenhouses in the region were found to be infected with root-knot nematodes. The infestation rate was the highest in Samsun province (46,67%), followed by 43,33% in Ordu and 41,38% in Sinop. Infestation rates from other provinces in the region were as follows: Tokat 30,23%, Çorum 30% and Amasya 25,81%. The results of morphological, biochemical and molecular techniques were evaluated together and of all populations, 38 M. arenaria (42,22%), 37 M. ethiopica (41,11%), 11 M. javanica (12,22%) and 4 M. incognita (4,44%) were identified. Mi gene confering resistance to M. arenaria, M. incognita ve M. javanica was also determined resistant to M. ethiopica via host test. Virulence and reproductive ability of root-knot nematode populations on resistant tomato cultivar were evaluated and one population of M. incognita and four populations of M. ethiopica were classified as virulent populations on resistant plants.