Fazıl Hüsnü Dağlarca'nın Çocuk Kitaplarının Türkçe Öğretiminde Kullanılması

Abstract

Türkçe dersinin genel amacı dört temel dil becerisi olan dinleme/izleme, konuşma, okuma, yazma becerilerini geliştirmek, Türkçeyi doğru, güzel ve etkili kullanmaktır. Türkçe dersleri bu amaç doğrultusunda işlenir. Bu çalışma ile Fazıl Hüsnü Dağlarca'nın çocuk kitaplarının Türkçe derslerinde kullanılması amaçlanmıştır. Bu amaca yönelik olarak Dağlarca'nın kaleme aldığı, Yapı Kredi Yayınları tarafından 'Dağlarca Çocuklarda' serisi olarak yayımlanan 22 kitap Türkçe Dersi Öğretim Programı'nda (2019) yer alan dinleme/izleme, konuşma, okuma, yazma kazanımları doğrultusunda doküman incelemesi yöntemiyle incelenmiştir. Kitaplardaki toplam kelime sayısı, isim, fiil, sıfat, zamir, zarf, edat, bağlaç ve ünlemlerin sayıları belirlenmiştir. Kitapların Türkçe Dersi Öğretim Programı'nda (2019) yer alan kazanımlar doğrultusunda kullanılıp kullanılamayacağı incelenmiş, metinlerden hareketle uygun kazanımlara yönelik olarak etkinlik örnekleri hazırlanmıştır. Fazıl Hüsnü Dağlarca'nın çocuk kitapları bir ders saati içinde okunabilecek uzunluktadır. Dersin akışına göre kitabın tamamının okunamayacağı durumlarda ise öğretmen tarafından dersin kazanımına uygun olarak seçilen şiir ya da şiirlerin okunması mümkündür. Kitapların kısa olmasına karşın söz varlığı ve söz sanatları açısından zengin olduğu tespit edilmiştir. Türkçenin doğru ve etkili kullanılmasına önem veren Dağlarca, bu eserlerinde de Türkçe kelimeler kullanmayı tercih etmiştir. Hayatla ilgili gerçeklerin, iyi-kötü, doğru-yanlış, güzel-çirkin zıtlığının ve bunların günlük hayattaki yerinin çocuk bakışıyla ve çocukların dünyasından hareketle anlatıldığı bu kitaplar, çocukların zevkle okuyup kolaylıkla anlamlandırabileceği eserlerdir. Araştırmanın sonunda kitapların, Türkçe derslerinin genel amaçlarına ve Türkçe Dersi Öğretim Programı'nda yer alan kazanımlara yönelik olarak kullanılabileceği sonucuna ulaşılmıştır. Anahtar Sözcükler: Fazıl Hüsnü Dağlarca, Türkçe dersi, çocuk edebiyatı, şiir, şiir- hikâye

The general aim of the Turkish class is to develop listening/watching, speaking, reading, and writing, which are the four basic language skills, and to use Turkish correctly, beautifully, and effectively. Turkish lessons are taught in line with this purpose. It is aimed to use Fazıl Hüsnü Dağlarca's children's books in Turkish lessons with this study. For this purpose, 22 books written by Dağlarca and published by Yapı Kredi Publishing as the 'Dağlarca Çocuklarda' series were examined with document analysis method in accordance with the objectives of listening/watching, speaking, reading, and writing in the Turkish Lesson Teaching Program (2019). The total number of words, nouns, verbs, adjectives, pronouns, adverbs, prepositions, conjunctions, and exclamations in the books were determined. It was examined whether the books can be used in line with the objectives in the Turkish Lesson Curriculum (2019), and activity examples were prepared for appropriate acquisitions based on the texts. Fazıl Hüsnü Dağlarca's children's books are long enough to be read in one class hour. It is possible to read the poem or poems chosen by the teacher in accordance with the outcome of the lesson in cases where the whole book cannot be read according to the course of the lesson. Although the books are short, it has been determined that they are rich in terms of vocabulary and rhetoric. Dağlarca, who attaches importance to the correct and effective use of Turkish, preferred to use Turkish words in these works. These books, in which the facts of life, good-bad, right-wrong, contrast of beautiful and ugly, and their place in daily life are told from a child's point of view and from the world of children, are works that children can read with pleasure and easily make sense of. At the end of the research, it was concluded that the books can be used for the general purposes of Turkish lessons and the objectives in the Turkish Lesson Curriculum. Key words: Fazıl Hüsnü Dağlarca, Turkish lesson, children's literature, poem, poem- story