Karadeniz Bölgesi Doğal Florasından Toplanan Daryapraklı Gazal Boynuzu (Lotus Tenuis Waldst. ve Kit.) Populasyonlarından Elde Edilen Kuru Otların Besin Madde İçeriklerinin Belirlenmesi

Abstract

Daryapraklı gazal boynuzları, ağır, asidik, kıraç ve su duran toprak şartlarına iyi adapte olabilen önemli bir baklagil yem bitkisidir. İçeriğinde bulunan kondanse tanenler nedeniyle doğrudan otlatılması durumunda hayvanlarda şişmeye sebep olmamaktadır. Lezzetli, besleyici, protein içeriği ve sindirilebilme oranı oldukça yüksektir.Karadeniz bölgesi doğal florasından toplanan 86 adet daryapraklı gazal boynuzu (Lotus tenuis Waldst. ve Kit.) populasyonlarından elde edilen kuru otların besin madde içeriklerinin belirlenmesini amaçlayan bu araştırma 2011 ve 2012 yıllarında Karadeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü deneme alanında ve OMÜ Ziraat Fakültesi Laboratuvar'ında yürütülmüştür.Daryapraklı gazal boynuzu populasyonlarının 1. ve 2. biçimlerinden elde edilen kuru otlarda ham protein (HP) 190.36-247.28 ve 157.55-231.38 g kg-1 KM, kondanse tanen (KT) 17.45-30.87 ve 17.27-37.04 g kg-1 KM, asit çözeltide çözünmeyen lif (ADF) 185.62-306.22 ve 203.26-461.25 g kg-1 KM, nötral çözeltide çözünmeyen lif (NDF) 265.06-411.88 ve 308.32-487.06 g kg-1 KM, sindirilebilir kuru madde (SKM) 650.46-744.40 ve 529.67-730.66 g kg-1 KM, kalsiyum (Ca) 15.98-22.82 ve 11.79-22.17 g kg-1 KM, magnezyum (Mg) 2.95-4.19 ve 2.97-4.34 g kg-1 KM, potasyum (K) 5.06-17.27 ve 7.46-17.55 g kg-1 KM ve fosfor (P) 1.98-3.64 ve 2.08-3.91 g kg-1 KM oranında belirlenmiştir. Populasyonların 1. ve 2. biçim zamanında sırasıyla, nisbi yem değerleri (NYD) 196.02-301.67 ve 166.13-259.57, K/(Ca+Mg) 0.83-0.22 ve 0.33-0.87, Ca/P 4.76-10.02 ve 3.12-9.99 değerleri arasında değişmiştir.Elde edilen sonuçlar, bölgenin çok farklı ekolojik alanlarından toplanan daryapraklı gazal boynuzu populasyonlarının oldukça yüksek bir varyasyona sahip olduğunu göstermiştir. Populasyonlar arasındaki değişkenliğin ortaya konulması, genetikçiler ve bitki ıslahçılarının ileride yapacakları çalışmalarında, gereksinim duyacakları bilgileri temin etme anlamında yardımcı olabilecektir.Anahtar Kelimeler: Daryapraklı gazal boynuzu, genetik kaynaklar, karakterizasyon, varyasyon.

Narrowleaf birdsfoot trefoil is an important forage legume with a good adaptation to infertile, heavy, acidic, drought and wet soil conditions. It does not cause bloat even if grazed directly because of the presence of condensed tannins. It is palatable, nutritious, high in protein and very digestible.This study was carried out in Black Sea Agricultural Research Institute experimental area and laboratory of OMÜ Agricultural Faculty during 2011-2012 with the aim of determining nutritional properties of 86 population belonging to narrowleaf birdsfoot trefoil (Lotus tenuis Waldst. and Kit.) collected from natural flora of Black Sea Region.The Crude protein (CP), condensed tannins, acid detergent fiber (ADF), Neutral detergent fiber (NDF), Digestible dry matter (DDM), Ca, Mg, K, and P ratios changed at first and second harvesting between 190.36-247.28 and 157.55-231.38 g kg-1 DM, 17.45-30.87 and 17.27-37.04 g kg-1 DM, 185.62-306.22 and 203.26-461.25 g kg-1 DM, 265.06-411.88 and 308.32-487.06 g kg-1 DM, 650.46-744.40 and 529.67-730.66 g kg-1 DM, 15.98-22.82 and 11.79-22.17 g kg-1 DM, 2.95-4.19 and 2.97-4.34 g kg-1 DM, 5.06-17.27 and 7.46-17.55 g kg-1 DM, 1.98-3.64 and 2.08-3.91 g kg-1 DM, 18-25 g kg-1 DM respectively. The relative feed value (RFV), K/(Ca+Mg) and Ca/P ratios of studied populations were determined at first and second harvesting as 196.02-301.67 and 166.13-259.57, 0.83-0.22 and 0.33-0.87, 4.76-10.02 and 3.12-9.99, respectively.The experimental results show that there is an high variaton of narrowleaf birdsfoot trefoil populations in studied region. This evaluation of populations variability can assist geneticists and breeders to identify populations with desirable characteristics for inclusion in variety breeding programs.Key Words: Narrowleaf birdsfoot trefoil, genetic resources, characterization, variation