Ordu ve Safranbolu Çevresinden Bir Grup Yeni Buluntu

Abstract

Anadolu’nun Doğu ve Batı Karadeniz Bölgesi ile ilgili bilgilerimizin çoğu, arkeolojik kazılar ve yüzey araştırmalarından sınırlı olmakla birlikte müzeler ve özel koleksiyonlarda değerlendirilmeyi bekleyen önemli sayıda buluntu grubu bulunmaktadır. Bu makalenin konusunu, biri müze diğeri özel koleksiyonda korunan, iki farklı buluntu grubu oluşturmaktadır. Hacıbektaş Arkeoloji ve Etnografya Müzesi’nde yer alan Safranbolu’dan (Paphlagonia) getirilmiş olan hepsi aynı tipte fakat farklı ölçülere sahip beş adet pişmiş toprak maşrapa, ilk buluntu grubunu oluşturmaktadır. Maşrapa grubu Anadolu’da çok yaygın görülmeyen formuyla dikkati çeken ve Erken Tunç Çağ III’e tarihlenen özelliklere sahiptir. Diğer buluntu grubu ise Ordu Bölgesi’nin iç kesimindeki Kumru civarında bulunan İsmet Erçal Koleksiyonuna ait bir bronz balta ve bir taş balta ile bir taş keule buluntusundan ibarettir. Baltalar Anadolu’da Erken Tunç Çağ’da yaygın görülen sap delikli buluntu tiplerindendir. Özgün form özelliğine sahip keule ise Yakındoğu’nun ünik buluntularından birisidir. Çerçevesi daraltılan alan içerisindeki bu buluntular çoğunlukla mezar hediyesi olarak ele geçmiş, ölü gömme gelenekleri bakımından da özel bir anlam ifade ettiğini bize göstermiştir. Ordu’da bulunan ve Safranbolu’dan geldiği kaydedilen buluntu grubu, bağlamı net olmasa da bazı değerlendirme ve önerilerde bulunmamıza olanak sağlamıştır. Kontekst dışı buluntuları ele alan bu makaledeki eserler Karadeniz arkeolojisinin buluntu zenginliği ve çeşitliliğine sahip buluntular arasındadır ve arkeoloji literatürüne yeni katkılar sağlayacaktır.