Koroner Anjiyoplasti ve Stent Uygulanan Hastalarda Koroner Sinüste Endotelin-1 Düzeyleri

Abstract

ÖZET Endotelin-1 (ET-1) endotel kaynaklı, mitojenik özellikleri olan vazoaktif bir peptidtir ve günümüzde bilinen en güçlü vazokonstriktör maddedir. ET-1' in ateroskleroziste aktive olduğu ve sürecin ilerlemesine katkıda bulunduğu bilin mektedir. İn vitro çalışmalarda, damar duvarına mekanik basınç ve gerilme gibi fiziksel faktörlerin ET-1 salınımına neden olduğu gösterilmiştir. Perkütan transluminal koroner anjiyoplasti (PTCA) ve stent uygulaması, iskemik koroner sendromlarda giderek artan sıklıkta başarıyla kullanılmaktadır. Bu işlemler sırasında hastalıklı arter segmentinde genişlemenin yanısıra, endotele 'kontrollü bir hasar' verilmektedir. Bu girişimler sırasında, damar duva rına uygulanan fiziksel kuvvetler ET-1 salınımına neden olabilir. Bu çalışmada, PTCA ve stent işleminin koroner arter ET-1 salınımına et kisi araştırılmıştır. Bu amaçla elektif PTCA ve/veya stent kararı verilen, stabil anjina pektorisli 41 hasta, sadece PTCA yapılanlar (n=22) ve ek olarak stent yerleştirilenler (n =19) olarak iki gruba ayrıldılar, işlemlerden hemen önce ve son balon şişirilmesinden 15 dakika sonra koroner sinüsten ET-1 örneklemeleri alındı. Gerek PTCA, gerekse stent grubunda işlem sonrası ET-1 'de basal de ğerlere göre anlamlı artışlar saptandı, (sırasıyla; 1.64 ± 0.15 - 3.28 ± 0.39 pg/ml, p = 0.0001 ve 1.28 ± 0.13 - 2.72 + 0.24 pg/ml, p<0.001). Her iki grupta artışlar bazale göre yaklaşık 2 kat fazlaydı. Tüm hastaların %87.8'de, PTCA hastalarının %86.3'de, stent uygulanılanların %94.7'de ET-1 değerleri yükseldi. Balon şişirme sürelerinin, uygulanan basıncın ve şişirme sayısının yanında giri şim yapılan damar ve sayısının işlem sonrası ET-1 üzerine anlamlı etkisi bu lunmadı. Komplikasyon gelişen 7 hastada ( önemli spazm ve diseksiyon ), ET-1 değerleri oldukça yüksekti ( 4.23 ± 0.87 karşılık 1.43 ± 0.21 pg/ml ve bazale göre yaklaşık 3 kat artmıştı). Sonuç olarak, PTCA ve stent girişimi yapılan hastalarda kardiyak ET-1 salınımı anlamlı olarak artmaktadır ve bu artış komplikasyon görülen hastalarda çok yüksek düzeydedir. Anahtar sözcükler: Endotelin-1, Perkütan Transluminal koroner anjiyoplasti, intrakoroner stent. Ill