Mecmû'a-i Eş'âr: Metin-İnceleme (Milli Kütüphane 06 Mil Yz Fb 533 1)

Abstract

Klasik Türk Edebiyatı içerisinde önemli bir yeri olduğu gün geçtikçe daha iyi anlaşılan mecmûalar üzerine son yıllarda yapılan çalışmaların dikkat çekici bir şekilde arttığı görülmektedir. Genel olarak derleyecisinin edebî zevkiyle bir araya getirilmiş metinlerden oluşan mecmûalar, kaleme alındığı dönemin edebî havasından, zevkinden, dillerde dolaşan şiirlerinden bizleri haberdar eder. Buna ilave olarak mecmûalar sayesinde divanlarda yer almayan şiirlerden; tezkirelerde adı geçmeyen nice şairden ve eserlerin farklı nüshalarından da haberdar olabilmekte; şairlerin şiirlerinin izleri, mecmûalardan takip edilip dağınık haldeki şiirler bir araya getirilerek, kimi şairlerin sağlığında bir araya getiremediği divanı bile tertip edilebilmektedir. Mecmûalar, sosyokültürel açıdan ve edebiyat tarihi açısından da önemli bilgiler barındırmaktadır. Bu çalışmada Milli Kütüphane 06 Mil Yz FB 533/1 numarada 'Mecmû'a-i Eş'âr' ismiyle kayıtlı kim tarafından ve ne zaman tertip edildiği tam olarak bilinmeyen bir şiir mecmûası incelenmiştir. Çalışma iki bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde genel olarak mecmûalardan bahsedilmiş sonra teze konu olan şiir mecmûasının şekil ve muhteva özellikleri üzerinde durulmuş, mecmûa incelemesinin sonunda ulaşılan bilgiler tablolar halinde verilmiş, böylece mecmûanın muhtevası daha somut olarak ortaya konulmaya çalışılmıştır. İkinci bölümde eserin transkripsiyonlu metni verilmiştir. Transkripsiyonlu metin verilirken ilgili şaire ait metnin ulaşabildiğimiz yayımlanmış divanlar, yüksek lisans ve doktora tezleriyle karşılaştırılması yapılmış, farklılıkları tespit edilmiş, bunlar da ilgili yerlerde dipnotta belirtilmiştir. Anahtar Sözcükler: Mecmû'a, Şiir mecmû'ası, Milli Kütüphane, Klasik Türk Edebiyatı.

It is seen that the works carried out in recent years on the collections, which is becoming more and more understood day by day, which is an important place in classical Turkish literature, has remarkably increased. Collections, which is composed of the texts collected together with the literary pleasure of the compiler in general, informs us about the literary atmosphere, the pleasure, the poems circulating in the tongue. In addition to this, thanks to the poetry collections, poems which are not included in the divans; The poems of some poets who had not been able to arrange a divan in their health could be followed up from the magazines and even the divan which couldn't be brought together in the poet's health can be arranged by bringing together the poems which are scattered. Collections also contains important information in terms of sociocultural and literary history. In this study, a mystery of poetry, which is not known exactly by whom and when it was arranged by the name of 'Mecmû'a-i Eş'âr' in 06 Mil Yz FB 533/1 was examined. The study consists of two parts. In the first chapter, the form and content features of the poem-essay, which is the subject of the essay, were discussed in general, and the information reached at the end of the essay examination was given in tables so that the content of the essay was tried to be presented more concretely. In the second part, the transcriptional text of the work is put forward. While presenting transcriptional texts, they were compared with relevant poem texts, published divans, master and doctoral theses, differences between them were determined and tried to be included in related footnotes. Key Words: Collection, Poetry collection, National Library, Classical Turkish Literature.