Leipzig Kütüphanesinde Kayıtlı Bir Seğir-Name Üzerine

Abstract

Merak insanoğlu için önemli bir duygudur. Gelecekte ne olacağı ile ilgili bilgisinin olmasıve bir adım önde yaşama isteği insanoğlunu, inanç ve inanışlar bağlamında çeşitliuygulamalara yönlendirmiştir. Vücuttaki bazı organların seğirmesiyle ilgili olarak yapılanyorumlamalar da bu uygulamalardan biridir. Zamanla edebî bir tür haline gelen seğir-nameolarak adlandırılan metinler dil, kültür, anatomi, halk bilimi vb. birçok disipline kaynak teşkiletmektedir. Vücuttaki deri ve deri altındaki kasların hafifçe oynaması Olarak tarif edilen buseğirmelere dayanılarak yapılan yorumlamalara ise seğirname (ihtilaçname/ilm-i ihtilaç)denilmektedir. Çalışmaya konu olan eser; Leipzig Kütüphanesinin dijital erişime sunduğuTürkçe yazmalar içerisinde çok metinli bir yazmanın Hâźâ Ta‛bír-est başlıklı Türkçe mensurseğir-name örneğidir. Seğirme ve seğir-nameler hakkında bilgiler verildikten sonra, mensurseğir-name içeriği hakkında açıklamalar yapılmıştır. Yazarı ve yazılış tarihi ile ilgili metiniçerisinde ve katalog bilgilerinde herhangi bir açıklama bulunmayan 112 seğirmedenmüteşekkil metnin notlar bölümünde dilbilgisi özelliklerinden hareketle Eski Oğuz Türkçesidöneminde kaleme alınmış olması muhtemeldir.