İbn Hazm'ın Teklîfî Hüküm Anlayışı

Abstract

Bu makalede İbn Hazm'ın teklîfî hüküm anlayışı el-İhkâm ve el-Muhallâ isimli eserileri ekseninde tespit edilmeye çalışılmış, bu bağlamda teklîfî hükümlerin kaynaklarına değinildikten sonra, merâtibü'ş-şerîa kavramı ekseninde teklifî hükümlerin çeşitleri üzerinde durulmuş, en genel biçimiyle vacip, mubah ve haram şeklindeki kategorik sınıflamaya işaret edilmiş, vacibin tanımı, farzla ilişkisi, genel nitelikleri, güç yetirilemeyen fiillerin vücûbiyeti ve vacibin fevriliği konuları tahlil edilmiş; mubahın üç türü olarak mendup, mekruh ve mutlak mubah değerlendirilmiş, haramın tanımı, neshi ve genel özellikleri verildikten sonra, hükümlerin nakli meselesine de işaret edilerek, İbn Hazm'ın hüküm anlayışına ışık tutulmaya çalışılmıştır.

In this article, we have tried to determine the perception of Ibn Hazm on commandment of Allah by considering his two important books: al-Muhalla and alIhkâm. In this respect, after examining the sources of commandments of Allah, types of them was focused in the context of the notion of Maratib as-Shariah, which is the notion only used by Ibn Hazm with the meaning of the degrees of divine provisions. Then, categorical classification of commandments of Allah as "wajib", "mubakh" and "kharam" in general was pointed out; afterwards, the definiton of "wajib", its relation with "fard" and general qualifications was analyzed. Finally, by examining the transformation of provisions in the perception of Ibn Hazm, his understanding of commandment of Allah was tried to evaluate.