Eleştirel politik iktisat çerçevesinden iktisat zihniyeti; Vehbi Koç üzerine bir deneme

Abstract

Bu çalışmada günümüzde yaşanan kriz olgusu ile yeniden gündeme gelen ‘iktisat zihniyeti’ sorunsalı üzerine odaklanılmıştır. Genellikle Sombartçı bir tarihsel psikoloji ya da Weberyen bir sosyoloji çerçevesinde ele alınan iktisat zihniyeti sorunsalı bu çalışmada Marksist bir eleştirel politik iktisat çerçevesinden ele alınmıştır. İktisat zihniyeti tartışmaları bağlamında özel olarak kapitalist olgusu üzerine odaklanılmış, Marks’ın “sermayenin kişileşmesi olarak kapitalist” yaklaşımı üzerinden Türkiye’de kapitalizmin gelişme sürecinin en önemli aktörlerinden biri olan Vehbi Koç analiz edilmiştir.

In this article, I will focus on “economic mentality“ concept that reawaken with the current global economic crisis. In generally economic mentality issue has been addressed in the tradition of Weberin sociology and Sombartian historical psychology. In this article contrary to this tradition, the concept of “economic mentality“ is addressed from the perspective of Marxian critical political economy. In this context especially I will discuss on “capitalist“ concept. I will analyse Vehbi Koç who is probably the most important capitalist of the development process of capitalism in Turkey. In this article, Vehbi Koç as a capitalist will be adressed as “personification of capital“ that was developed by Marx in Das Kapital.