Bazı siklamen türlerinde farklı doku kültürü ortamlarının gynogenesis üzerine etkileri

Abstract

Siklamende görülen kendileme depresyonu, farklı ploidi seviyeleri, kendine uyuşmazlık ve abortifembriyo oluşumu nedeniyle klasik yöntemlerle siklamen ıslahı oldukça zordur. Bu nedenle in vitrohaploidizasyon, siklamen ıslahında yaygın olarak kullanılmaktadır. Bu çalışmada in vitrohaploidizasyon ve in vitro çoğaltımın ilk aşaması olarak bitki doku kültürü ortamlarının ve hormonlarınetkisi araştırılmıştır. Çalışmada bitkisel materyal olarak, Cyclamen persicum ve Cyclamenpseudibericum’un ovül eksplantları, ortam olarak ise 2,4-dichlorophenoxyaceticacid (2,4-D) ve 6-(?,? –dimethylallylamino) purine’ (2iP)’in farklı konsantrasyonlarını içeren ½MS ve B5 ortamlarıkullanılmıştır. Çalışma sonucunda, Cyclamen persicum türünde en iyi kallus oluşum oranı; 1.5 mg L-1(2,4-D ve 0.5 mg L-12iP içeren B5 ortamından (%70 oranında) elde edilmiştir. Cyclamenpseudibericum türü için ise kallus oluşum oranı % 48 olmuş ve 1 mg L-12,4-D ve 0.3 mg L-12iP içerenB5 ortamından elde edilmiştir. Cyclamen persicum türünde en yüksek embriyo uyartımı 1.5 mg L-12,4-D ve 0.8 mg L-12iP içeren ½MS ortamında gelişen kalluslardan elde edilmiştir (%55). Ancak Cyclamenpseudibericum türünde besi ortamlarının hiç birinden embriyo uyartımı sağlanamamıştır. Sonuç olarak,kallus uyartımında B5 ortamı, ½MS ortamından daha iyi sonuç vermesine rağmen embriyo uyartımıiçin yüksek oksin ve düşük sitokinin konsatrasyonuna sahip ½MS ortamı daha iyi bulunmuş ve 2.0 mgL-12,4-D ve 0.5 mg L-12iP içeren ½MS ortamından 42 adet bitkicik elde edilmiştir.

Cyclamen breeding is difficult due to selfing depression different ploidy levels, self-incompatibility andabortive embryo formation. Therefore, in vitro haploidisation is commonly used in cyclamen breeding.In this study, we investigated effects of different tissue culture media and plant hormones as a first of invitro haploidisation and propagation. We used ovule explants from Cyclamen persicum and Cyclamenpseudibericum on ½MS and B5 culture mediums supplemented with different concentration of 2,4-dichlorophenoxyaceticacid (2,4-D) and 6-(?,? –dimethylallylamino) purine (2iP). According to resultsbest callus formation rate was 70% obtained from B5 medium supplemented with 1.5 mg L-12,4-D and0.5 mg L-1 2iP in Cyclamen persicum. It was 48% on B5 medium supplemented with 1 mg L-12,4-Dand 0.3 mg L-12iP in Cyclamen pseudibericum. In Cyclamen persicum, highest embryo induction ratewas 55% obtained from callus regenerated on ½MS medium supplemented with 1.5 mg L-12,4-D and0.8 mg L-12iP. However, embryo induction was not obtained on any medium for Cyclamenpseudibericum. Overall, ½MS culture medium supplemented with high auxin and low cytokininconcentration is better for embryo induction although B5 medium was better than ½MS medium forcallus formation and 42 plantlets obtained only from callus regenerated on ½MS medium supplementedwith 2.0 mg L-12,4-D and 0.5 mg L-1 2iP.