Samsun ekolojik şartlarında yetiştirilen çeltik genotiplerinin verim ve verim unsurları bakımından karşılaştırılması

Abstract

Bu araştırma 2004 ve 2005 yıllarında Samsun'da yürütülmüştür. Araştırmada, Karadeniz Bölgesi'nde yetiştirilen çeltik genotipleriyle Japonica, Indica ve Javanica alttürlerine ait çeltik çeşitleri verim ve veim unsurları bakımından karşılaştırılmıştır. Araştırma, 20 adet yerel ve 29 adet yabancı menşeili olmak üzere toplam 49 adet genotip ile kısmi dengeli latis deneme deseninde 2 tekerrürlü olarak yürütülmüştür. İncelenen tüm özellikler bakımından genotipler arasında istatistiki olarak çok önemli (P0.01) farklılıklar tespit edilmiştir. K-424 başta olmak üzere Yaşar, Osmancık-97 (kontrol çeşidi), Arko, Koral, Kinuhikari, 91-385 ve Dianyu-1 genotiplerinin verim potansiyeli bakımından üstün oldukları belirlenmiştir. Bununla birlikte, yüksek verimli çeşitlerin elde edilmesinde K-424, Yaşar, Guangluai-4, Ochikara, Kalo Dhan ve Arko genotiplerinin; bodur çeşitlerin elde edilmesinde Guangluai-4 ve Rexmont çeşitlerinin ve yaprak yanıklığı hastalığına karşı Nipponbare ve China-830 çeşitlerinin ıslah çalışmalarında katkılar sağlayabileceği sonucuna varılmıştır.

This study was conducted in Samsun during 2004-2005 to determine yield and yield components of rice genotypes grown in Black Sea Region and Japonica, Indica and Javanica rice cultivars. In the study, total 49 genotypes consisting of 20 local and 29 cultivars from foreign origin were used and a balanced lattice experimental design with two replications was applied. The differences among the genotypes in terms of all the characters were highly significant (P<0.01). It was found that the genotypes K-424, Yaşar, Osmancık-97 (control), Arko, Koral, Kinuhikari, 91-385 and Dianyu-1 could be used for improving yield potential. In addition, it was concluded that could be usefull the genotypes K-424, Yaşar, Guangluai-4, Ochikara, Kalo Dhan and Arko for obtaining high yielding cultivars; Guangluai-4 and Rexmont for developing dwarf cultivars, and Nipponbare and China-830 for developing genotypes tolerant to leaf blast disease (Pyricularia oryzae) in rice breeding.