Bazalt Ana Materyali ve Farklı Topografik Pozisyonlar Üzerinde Oluşmuş Toprakların Bazı Topografik ve Fiziko- Kimyasal Özellikleri Arasındaki Doğrusal Regresyon Modellerinin Belirlenmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı, farklı topografya ve arazi kullanım-örtü altında ancak, benzer jeolojik materyal üzerinde oluşmuş altı farklı toprak profilinin zamana bağlı olarak lokal değişimlerinin incelenmesi ve eğim ile beraber ele alınan bazı fiziksel ve kimyasal toprak özellikleri arasında doğrusal regresyon modellerinin oluşturulmasıdır. Bu kapsamda, Samsun-Bafra karayolunun güneyinde, Engiz Beldesine bağlı Dağköy mevkii alanı içerisinde farklı topografik pozisyonlarda (tepe üstü düzlük/plato, yamaç, etek ve taban arazi) yer alan bazaltik ana materyal üzerinde oluşmuş topraklarda fiziksel, kimyasal ve morfolojik özellikler belirlenmiş ve sınıflamaları yapılmıştır. Araştırma sonucuna göre, toprakların gerek arazi morfolojik incelemeleri gerekse de alınan toprak örneklerinde yapılan laboratuvar analizler sonucu, yamaç arazilerde yer alan topraklar, Soil Taksonomi sınıflandırmasına göre Lithic Ustorthent alt grubunda sınıflandırılırken, düz düze yakın eğimli taban ve tepe üstü/plato düzlüklerinde yer alan topraklar ise Typic Haplustert olarak sınıflandırılmıştır. Farklı toprak horizonlarının bazı topografik, fiziksel ve kimyasal özellikleri arasında korelasyon matrisleri belirlenmiştir. Ayrıca pedonlara ait genetik horizonların özellikleri arasında doğrusal regresyon modelleri oluşturulmuştur. Çarpım, kare, kare kök içeren polinomlarla ifade edilen regresyon modellerinin regresyon katsayıları daha yüksek bulunmuştur

The aim of this study is to investigate local variation of six soil pedons with time under different topographic position and land use-cover but over similar geologic material and to determine to generate liner regression models between slope, elevation and physico-chemical soil properties. In this concept, the main subjects in investigated six soil pedons that formed on basaltic parent material and different topographic positions and land use and land cover located in south of Samsun-Bafra highway and Engiz-Dağköy district were determine physical and chemical properties, and were classiffed. According to results which were obtained from both morphological properties in field study and analysis of soil samples in laboratory while soils located on high slope degree of transect were classified in Soil Taxonomy as Lithic Ustorthent, soils formed on almost flat land were classified as Typic Haplustert. In addition, it was created liner regresion models between genetic horizons of pedons